ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ (1923 – 2001)
Αφιέρωμα στη μνήμη του μεγάλου Δημιουργού της Ξάνθης

του Θανάση Μουσόπουλου

  Την Πρωτομαγιά του 2001 έφυγε από τούτη τη ζωή ο πνευματικός εργάτης της Ξάνθης και της Θράκης Στέφανος Ιωαννίδης. Μια ζωή μεστή σε έργο και προσφορά, άφησε σε μας τους νεότερους και στη νεότατη γενιά παράδειγμα συμμετοχής στην πολιτιστική ζωή και στην κοινωνική πραγματικότητα. Συνδυάζοντας θεωρία με πράξη, για πενήντα ολόκληρα χρόνια, έριξε σπόρους δημιουργίας. Συμμετείχε στην ίδρυση του πολιτιστικού σωματείου «Φιλοπρόοδος Ένωσις Ξάνθης» (Φ.Ε.Ξ.), παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στο πολιτιστικό της έργο. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση Βιβλιοθήκης στην Ξάνθη και στα Άβδηρα, Κινηματογραφικής Λέσχης, Θεατρικού Εργαστηρίου, Μουσικού Εργαστηρίου και Λαογραφικού Μουσείου. Επί τριάντα δύο χρόνια (1960 – 1992) εξέδιδε το περιοδικό «Θρακικά Χρονικά», γνωστό σε όλο τον πλανήτη, όργανο Θρακογνωσίας.

  Πλάστης ο Στέφανος Ιωαννίδης ενός κόσμου καλύτερου ομορφότερου και δίκαιου. Ρόλος του πνευματικού ανθρώπου να μεταγγίζει τις σπίθες στους άλλους, πυρκαγιά για να βάλει στον κόσμο, όπως σαλπίζει σε ποίημά του.

“Ανοίχτε τα στήθια / χαρείτε τη βροχή που θα έρθει”.

    Ο Στέφανος Ιωαννίδης είναι αισιόδοξος επειδή είναι αγωνιστής.

   Ο Στέφανος Ιωαννίδης μας κληροδότησε πλούσιο λογοτεχνικό έργο:

Πεζογραφία  Οι Πρώτες φλόγες (1959), διηγήματα – Οι Ντεγκτσήδες και άλλα διηγήματα (1979) – Τα Παιδιά των Πελαργών (1965), μυθιστόρημα – Το παιχνίδι με το μαγνήτη (1973), μυθιστόρημα – Η Αποκήρυξη (1976), μυθιστόρημα – Είδωλα στον Καθρέφτη (1996), μυθιστόρημα – Ποίηση – Πυρωμένη άμμος (1961) – Ποιήματα 1958-73 – Θέατρο – Στη γέφυρα του Λουλέ – Μπουργκάζ (1980) – έργο που ανέβασε το ΚΘΒΕ και το Γυμνάσιο Σμίνθης με την ευθύνη της Δήμητρας Κατάκη.

Μελέτες – 1961, Τα Άβδηρα, ο Δημόκριτος και οι Αβδηρίτες σοφοί – 1969, Μικρός Οδηγός Ξάνθης – 1974, Ξάνθη 1919-20, Διασυμμαχική κατοχή – Μια εποχή, ένα καθεστώς – 1975, Της επαγγελματικός οδηγός 1910-11 – 1982, Ξάνθη, 1870 – 1940, Εικόνες και μαρτυρίες για την ιστορία της Λεύκωμα, τόμος 1^ος – 1990, ίδιο ο.π., Λεύκωμα, τόμος 2^ος – 1994, Βαρταλαμίδι – Με κείμενα για τον Πολιτισμό της Ξάνθης, δύο τόμοι, σελ. 1078 – 1996, Γεώργιος Βιζυηνός, Σε μια άλλη διάσταση – Η ζωή και το έργο του – 1997, Οδοιπορικό μες’ το χρόνο – αυτοβιογραφικό, τ. Α΄ Έργα διάνοιξης ατραπών – 1998, Κάμινος πυρός καιομένη – αυτοβιογραφικό, τ. Β΄ Του πολέμου, της κατοχής – 1998, Συγκλίσεις – Ρ. Βελεστινλής, Πολ. Παπαχριστοδούλου, Γ. Βιζυηνός, Κ. Θεοτόκης

 Μετάφραση από τα γαλλικά – 1973, Ποίηση ανάμεσά της – 13 Ποιητές Νοτιοαφρικανοί Στρατευμένοι

Σημαντικές διακρίσεις – 1957, Πανελλήνιος λογοτεχνικός διαγωνισμός του Υπουργείου Προεδρίας. 1^ο Βραβείο για τη περιοχή της Θράκης – 1962, Λογοτεχνικός Διαγωνισμός Ποίησης και Πεζογραφίας των Συνεργαζόμενων Πολιτιστικών Σωματείων Θράκης. Συμμετέχει με το ψευδώνυμο «Ορφέας Μελίδης». 2^ο βραβείο και στα δύο είδη – 1977.  Έπαινος της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του λογοτεχνικού και ιστορικού του έργου και για την πολιτιστική προσφορά του στην Ξάνθη – 1980. Βραβείο «Μενέλαος Λουντέμης», από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών για την συλλογή διηγημάτων «Οι Ντεγκτσήδες και άλλα διηγήματα».

  Κλείνουμε το μικρό αυτό αφιερωματικό κείμενο με ένα ποίημα του Στέφανου Ιωαννίδη.

ΣΤΗ ΧΩΡΑ

Ποιου ποιητή η Μούσα θα σε τραγουδήσει;

Ποιος πλάστης τον πηλό σου θα ζυμώσει;

Χρόνια τον Πλάστη καρτερείς!

Στα βάθη ποιας λησμονημένης θύμησης

τα σπέρματά του περιμένουν θαμένα

το χρυσό να τ’ ανασύρει χέρι;

ΣΤΟ ΘΕΟ

Θεέ, Θρακιώτη, Ορφέα!

Αθάνατε θύτη και θύμα, δείξε το θάμα

δώσε πνοή στον παγωμένο πηλό!

ΚΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

Απόψε ένα άστρο σούβλισε την καρδιά μου

κι η φλόγα του μου θύμισε μια πυρκαγιά

να ‘ταν μελλούμενη η λάμψη τούτη;

ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

Στο αίμα σου μετάγγισε

σπίθες από τη φλόγα!

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΑΝΘΗ, ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ 2020