Άρθρα

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

Γράφει ο Παναγιώτης Χόχολης, Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής  Ανωτάτης Σχολής Πολέμου

Πρώτο Mέρος

Παρά την επιδίωξη της ειρηνικής προσέγγισης του ελληνικού και τούρκικου λαού, λόγω των σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023, στην Ανατολική Τουρκία και Συρία, το διαχρονικό ιστορικό βαρύ, θλιβερό παρελθόν, παραμένει. Το επικαλούμαστε όμως, όχι για λόγους αγεφύρωτου μίσους, αλλά για να μη, αυτό ξανασυμβεί και με το πέρασμα του χρόνου, η ειρήνη των σεισμών, φυλλορροήσει, γεγονός όμως, το οποίο δυστυχώς εκτιμούμε ότι θα συμβεί.

Όταν γιορτάζουμε την Επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821, αναφερόμαστε στα ηρωικά πολεμικά γεγονότα αυτής και στους ήρωες, που πρωτοστάτησαν σε αυτά, δηλαδή στους αρματολούς και κλέφτες, στους μικροκαπεταναίους και μεγαλοκαπεταναίους, στη Φιλική Εταιρεία, στους μπουρλοτιέρηδες και γενικά στον σκλαβωμένο Ελληνικό λαό, ο οποίος ήταν ο κύριος πρωταγωνιστής και η αστείρευτη δεξαμενή δυναμικού, μέχρι που να φεγγοβολήσει το όραμα της λευτεριάς και της ανεξαρτησίας της Ελλάδος.

Αποφεύγουμε να αναφερθούμε στις σκοτεινές πλευρές της επανάστασης, που είναι γεμάτες από εμφύλιες συγκρούσεις, υπηρετήσεις ξένων συμφερόντων, δολοπλοκίες, πολιτικές ίντριγκες, ποταπότητες, προδοσίες, απεμπόληση εθνικών στόχων και επιδιώξεων, φιλοχρηματισμός, κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος, ιδιοτέλεια, μικροψυχία, ανικανότητα και τέλος προσχεδιασμένες δολοφονίες ηρώων, που τόσο ανάγκη τους είχε τότε η επαναστατημένη Ελλάδα. Όλες αυτές οι κακοδαιμονίες απορρέουν από τους κοτζαμπάσηδες (όργανα των Τούρκων) και κυρίως το διεφθαρμένο κουβέρνο (πολιτικάντηδες της εποχής εκείνης πουλημένοι στα ξένα συμφέροντα και υποταγμένοι στο ίδιο προσωπικό πολιτικό όφελος και συμφέρον τους).

Τα γεγονότα της ντροπιασμένης πλευράς της Επανάστασης του 1821 (όπως τα σχεδίασαν και τα έπραξαν οι τότε πολιτικάντηδες) είναι τόσα πολλά, που ξεπερνούν κατά πολύ τα ηρωικά γεγονότα. Για να αναφερθούν τα σκοτεινά αυτά γεγονότα, χρειάζονται τόμοι ολόκληροι. Θα επιχειρηθεί μια ελάχιστη δειγματοληψία από αυτά.

Σε όλες τις οδυνηρές ήττες της επανάστασης του 1821, κύριοι πρωταγωνιστές και βαριά υπεύθυνοι είναι οι πολιτικάντηδες της εποχής, οι οποίοι κατά γελοίο και αποκαρδιωτικό τρόπο επεδίωκαν, μέσα στην απειρία και ανικανότητά τους, να δρέψουν δάφνες και να αντικαταστήσουν τους μπαρουτοκαπνισμένους πολεμικούς αρχηγούς, με μακρόχρονη πείρα και ικανότητα (Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη, Οδυσσέα Ανδρούτσο, Νικηταρά και άλλους πολλούς).

Δεν γιορτάζουμε μόνο, αλλά παράλληλα, πρέπει να προβληματιζόμαστε, μαθαίνουμε και αποκτούμε εμπειρίες. Τα επακολουθήσαντα όμως γεγονότα (Μικρά Ασία 1922, Εμφύλιος, συμμοριτοπόλεμος, Γράμμος-Βίτσι 1949, Κύπρος 1974, Ίμια 1996 κλπ), μας κατατάσσουν, δυστυχώς, στους ανεπίδεκτους μαθήσεως. Πότε, επιτέλους, θα βάλουμε μυαλό; ας μη μας διαφεύγει, ότι «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι». Οι όποιες ευθύνες διαχρονικά, είναι των πολιτικών και των ασκούντων εξουσία.

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΕΤΑ

(4 Ιουλίου 1822)

Κύριος υπεύθυνος ήταν ο πολιτικάντης Μαυροκορδάτος, ο οποίος καίτοι παρίστανε τον αρχιστράτηγο και συντονιστή (η έλλειψη συντονισμού των επιχειρήσεων στο Πέτα ήταν ο σοβαρός λόγος της ήττας), για να προφυλάξει το σαρκίο του, βρισκόταν ασφαλισμένος στη Λαγκαδά πολύ μακριά του πεδίου μάχης «με έτοιμους τους ίππους για να διαφύγωσιν» (Σπηλιάδης). Βρε πολιτικάντη τι ήθελε η αλεπού, στο παζάρι, τι τα ήθελες τα στρατηγιλίκια;

Τα λάθη (πολιτικά και στρατιωτικά) του διαβολεμένου και μοιραίου φαναριώτη Μαυροκορδάτου δεν τα πλήρωσε μόνο η γενιά του ’21. Ίσα με τώρα το δικό του πνεύμα μας κυβερνάει και δεν μας αφήνει να προκόψουμε.

ΕΜΦΥΛΙΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

Η πολιτική κρίση και όξυνση, υπέβοσκε από το πρώτο έτος της επανάστασης του 1821. Στο πρώτο εξάμηνο του 1824, έχουμε τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο, μεταξύ στρατιωτικών και κάποιων πολιτικών της Πελοποννήσου υπό τον Κολοκοτρώνη και από την άλλη, τον κύκλο του Μαυροκορδάτου, με τους σημαντικότερους πολιτικούς Πελοποννήσου και τους νησιώτες. Στον δεύτερο εμφύλιο, στους τελευταίους μήνες του 1824, αντιμαχόμενοι ήταν οι εκπρόσωποι της πολιτικής και στρατιωτικής τάξης της Πελοποννήσου υπό τον Κολοκοτρώνη και από την άλλη, οι Υδραίοι και Σπετσιώτες, υποστηριζόμενοι από τους Ρουμελιώτες αρχηγούς, υπό τον Κωλέττη.

Ήταν τόσο έντονη η όξυνση, όπως περιγράφει ο Περραιβός, που η καινούρια Διοίκηση, από το Ανάπλι, με πρόεδρο τον Γ. Κουντουριώτη, να στέλνει απανωτά μηνύματα στα ρουμελιώτικα στρατεύματα, στα Σάλωνα, να παρατήσουν τους Τούρκους και να κατέβουν στον Μωριά, να κυνηγήσουν τους αντάρτες, υπό τον Κολοκοτρώνη, οι οποίοι ήταν ο φοβερός εχθρός για το έθνος. Η Πελοπόννησος δεινοπαθούσε. Ο Ζαΐμης, ο Λόντος και ο Νικηταράς, μόλις επρόφθασαν να καταφύγουν στην Αιτωλία. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, σέρνεται  στις λάσπες, δεμένος πίσω από ένα άλογο. Ο γιος του Κολοκοτρώνη, Πάνος, δολοφονείται. Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης παγιδεύεται από την κυβέρνηση Κουντουριώτη, με αντιπροσώπους της οποίας, θα συναντιόταν, για τη γαλήνευση της χώρας και συλλαμβάνεται, χλευαζόμενος, από χυδαίους εγκάθετους, μεταφέρεται στην Ύδρα, όπου και φυλακίζεται στη Μονή Προφήτη Ηλία μαζί με άλλους καπεταναίους (Γρίβα, Παπατσώνη, τον γηραιό Μητροπέτροβα και λοιπούς).

Τα ρουμελιώτικα στρατεύματα, υπό τον Ιωάννη Γκούρα, κατακλύζουν την Δυτική Πελοπόννησο, την οποία λεηλατούν. Η Κυπαρισσία (Αρκαδιά), καταπατήθηκε από τον Παπαφλέσσα (Υπουργό Εσωτερικών και Στρατιωτικών της Κυβέρνησης Κουντουριώτη). Η θυσία του στο Μανιάκι, στις 20 Μαΐου 1825, ήταν εκτός από μια πράξη ηρωισμού, του πρωτεργάτη της επανάστασης, του μπουρλοτιέρη των ψυχών και μια πράξη μεγάλης συγνώμης, μια αυτοκάθαρση για την εμφυλιοπολεμική του εκστρατεία, πριν ένα χρόνο, στην ίδια περιοχή, της θυσίας του.

Τα δύο δάνεια κατά την περίοδο των εμφύλιων πολέμων του 1824, κατασπαταλήθηκαν κυρίως για τη χρηματοδότηση των εμφυλίων συγκρούσεων.

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΚΡΕΜΜΥΔΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

(7 Απριλίου 1825)

Εδώ συμπρωταγωνιστής υπήρξε ο άλλος μοιραίος πολιτικάντης, ο Κωλέττης, αντάξιο ταίρι του Μαυροκορδάτου. Αυτός υποκίνησε με την κάθοδο στον Μωριά των ρουμελιώτικων στρατευμάτων, τον δεύτερο εμφύλιο πόλεμο της επανάστασης. Αυτός έκλεισε στη φυλακή, στην Ύδρα, τον Κολοκοτρώνη και τους άλλους καπεταναίους. Αυτός ξέκανε με μπαμπέσικο τρόπο το λιοντάρι της Ρούμελης, Οδυσσέα Ανδρούτσο. Αυτός κληροδότησε την πολιτική διαφθορά και το ρουσφέτι, στον Ελληνικό λαό. Αυτός χρησιμοποίησε την πολιτική για να καταληστέψει τον Ελληνικό λαό και γι’ αυτό ο Μακρυγιάννης τον ονομάζει «απατεώνα και ξένη κρεατούρα».

Στις 11 Φλεβάρη του 1825, ο Ιμπραήμ Πασάς με τους σκυλαραπάδες του και με κουστωδία Γάλλων Αξιωματικών του Ναπολέοντα, ξεμπαρκάρει στη Μεθώνη Μεσσηνίας.

Το κουβέρνο, μια και τον Κολοκοτρώνη τον έχει στη φυλακή, ψάχνει για Στρατηγό. Με την προτροπή του Μαυροκορδάτου, ο πρόεδρος Κουντουριώτης χρήζει τον εαυτό του αρχιστράτηγο και ξεκινάνε για να αντιμετωπίσουν τον Ιμπραήμ.

Ο αρχιστράτηγος, καθότι θαλασσινός, δεν μπορούσε να καβαλικέψει άλογο και τον κρατάγανε δεξιά και αριστερά δύο αραπάδες για να μην πέσει. Μετά από τρεις ημέρες φθάνουν στην Τριπολιτσά και ο πρόεδρος αρχιστράτηγος, κατάκοπος από την καβαλαρία πέφτει άρρωστος, δηλώνει αδυναμία να συνεχίσει να είναι αρχιστράτηγος και στο πόδι διορίζει άλλο ναυτικό για αριχστράτηγο, τον Σκούρτη.

Στις 6 Απριλίου φτάνει στο Κρεμμύδι ο «μέγας συντονιστής» Μαυροκορδάτος. Στις 7 Απριλίου τους επιτίθενται οι αραπάδες και η καβαλαρία τους και πεντακόσια διαλεχτά παλικάρια βρήκαν τον θάνατο, αφού αρχιστράτηγος ήταν ο θαλασσινός Σκούρτης και «αρχισυντονιστής» ο Μαυροκορδάτος. Παρά την καταστροφή του Ελληνικού Σώματος, ο Κουντουριώτης αρνείται να αντικαταστήσει τον Σκούρτη με έναν άξιο καπετάνιο για αρχηγό, οπότε ο αθυρόστομος Καραϊσκάκης παίρνοντας τα παλικάρια του και φεύγοντας για τη Ρούμελη είπε: «Ωρέ Κουντουριώτη εσύ έχεις τόσο μυαλό όσο εγώ έχω σπόρο στα ……… μου».

ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ – ΕΞΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΛΟΓΙΟΥ

(15 Απριλίου 1825 – Ν 12/13 Απριλίου 1826)

Στις 15 του Απρίλη του 1825, τα φουσάτα του Κιουταχή, έως είκοσι χιλιάδες, ξεχύθηκαν στον μεσολογγίτικο κάμπο. Ο Κιουταχής για δεύτερη φορά, βρισκόταν αντιμέτωπος με το Μεσολόγγι. Η πρώτη ήταν στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου, το 1822, που τότε τελούσε υπό τις διαταγές του Ομέρ Βρυώνη. Ήταν ο καλύτερος στρατηγός της Τουρκίας εκείνα τα χρόνια, ο οποίος έλεγε ότι από τους γκιαούρηδες, ένας μονάχα μπορούσε να αναμετρηθεί μαζί του, ο Καραϊσκάκης. Μετά από σκληρούς επικούς αγώνες στα τείχη του Μεσολογγίου, ο Κιουταχής υφίσταται πανωλεθρίες, το ασκέρι του αποδεκατίζεται και στις αρχές του 1826 έρχεται σε βοήθειά του ο Ιμπραήμ Πασάς, του οποίου και αυτουνού το ασκέρι αποδεκατίζεται, από την ηρωική φρουρά του Μεσολογγίου. Ο Καραϊσκάκης, ο οποίος συνεχώς απ’ έξω από το Μεσολόγγι, παρενοχλούσε και τους δύο πασάδες, Κιουταχή και Ιμπραήμ, συνέλαβε το σχέδιο να συγκεντρωθούν όλα τα διαθέσιμα στρατεύματα και ο τακτικός στρατός, υπό τον Φαβιέρο έξω από το Μεσολόγγι.

Η Μεσολογγίτικη φρουρά από μέσα και αυτός απ’ έξω κόβοντας τις οδεύσεις ανεφοδιασμού, να καταστρέψουν τα δύο ασκέρια των Πασάδων, κάτι που ήταν δυνατό να γίνει και η λευτεριά και η ανεξαρτησία της Ελλάδος να αρχίζει από το ηρωικό Μεσολόγγι και να μην πήγαινε τόσο πίσω στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου και κυρίως στο Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828, ο οποίος με τη Συνθήκη της Αδριανουπόλεως, Σεπτέμβρης 1829, άρθρο 10, αυτός και μόνο επισφράγισε και κατοχύρωσε την ανεξαρτησία της Ελλάδος και όχι η Ναυμαχία του Ναυαρίνου. Την ώρα που παιζόταν η λευτεριά και ανεξαρτησία της Ελλάδος στο Μεσολόγγι, τις τύχες του Έθνους τις είχε στα χέρια του ο Μαυροκορδάτος, ο οποίος υπηρέτης των αγγλικών συμφερόντων, ήθελε να σβήσει κάθε εστία αντίστασης στη Στερεά Ελλάδα – Ρούμελη, άρα και στο Μεσολόγγι και η Επανάσταση να περιοριστεί μόνο στον Μωριά, ο οποίος μαζί με τις Κυκλάδες να ανακηρυχθεί σε ένα ημιανεξάρτητο υπό τον έλεγχο της Αγγλίας κρατίδιο, το οποίο να της διασφαλίζει τη θαλάσσια οδό του εμπορίου προς Ινδίες.

Τη νύχτα 12/13 Απρίλη 1826, ανατινάζεται, από τους αμυνόμενους, η τελευταία αντίσταση μέσα στο Μεσολόγγι, ο Ανεμόμυλος. Το Μεσολόγγι έπεσε. Η προδοτική πολιτική του Μαυροκορδάτου εθριάμβευσε.

 

Ακολουθεί το «Δεύτερο Μέρος»

   

Παν. Χόχολης

Αντιστράτηγος ε.α.

Επίτιμος Διοικητής

 Ανωτάτης Σχολής Πολέμου

 

Σχετικά Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button