Τράπεζες εκτός οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας
Το Μάρτιο του 2024, οι τράπεζες συνέχισαν να δίνουν κατά μέσο όρο μόλις 0,53% επιτόκιο στις καταθέσεις μας, αλλά αύξησαν το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο που ζητούν για νέα δάνεια στο 6,24%. Όλα αυτά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι οι ελληνικές τράπεζες λειτουργούν εκτός οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, σε ένα δικό τους matrix, με την Κυβέρνηση να νίπτει τας χείρας της. Εδώ και πολλούς μήνες, η Ελλάδα συνεχώς πρωταγωνιστεί αρνητικά στην Ευρωζώνη, στη διαφορά μεταξύ τραπεζικών επιτοκίων, χορηγήσεων και καταθέσεων.
Το έχουμε αναδείξει αμέτρητες φορές και σύντομα όλοι θα κληθούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Υπενθυμίζω ένα απόσπασμα από ομιλία μου στη Βουλή, στις 4 Σεπτεμβρίου 2023, για το ρόλο των τραπεζών και την ανάγκη δημοκρατικού ελέγχου:
«…Ειλικρινά, μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι οι Τράπεζες που ανακεφαλαιοποιήσαμε πριν δέκα χρόνια, που στηρίξαμε με νύχια και με δόντια για να μην έχουμε κουρέματα στις καταθέσεις, που επιτρέψαμε να λειτουργήσουν με τις διοικήσεις τους ως είχαν, έρχονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο δέκα χρόνια μετά, νιώθοντας τόσο «καβάλα στο άλογο», που μπορούν, επιτρέψτε μου τη φράση, να «φτύνουν» τους εκπροσώπους του ελληνικού λαού.
…Αυτό που είναι πολιτικό θέμα, κ. Υπουργέ, κ. Πρόεδρε της Επιτροπής Οικονομικών και κ. Πρόεδρε της Βουλής, είναι ότι αυτή η Κυβέρνηση έχει δώσει δικαίωμα στους τραπεζίτες να θεωρούν τους εαυτούς τους πέρα από τον έλεγχο του Κοινοβουλίου. Και για να νιώθουν οι Τράπεζες στο απυρόβλητο ή έχετε υποβαθμίσει το Κοινοβούλιο ή έχετε αναγάγει τις Τράπεζες σε προνομιακό συνομιλητή σας. Τόσο, που μπορεί να αγνοεί τους εκπροσώπους του ελληνικού λαού. Είναι αυτό πολιτικό πρόβλημα ή απλά προσβάλλει το εγώ μας;
Είναι πολιτικό πρόβλημα. Διότι η σωστή και ισορροπημένη λειτουργία των Τραπεζών μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την ελληνική οικονομία, ενώ η αίσθηση ότι βρίσκονται στο απυρόβλητο, τους αφήνει χώρο να αυξήσουν τα κέρδη τους, πέρα απ’ ό,τι είναι υγιές για την κοινωνία και την επιχειρηματική ανάπτυξη της χώρας.
Για να είμαι ξεκάθαρος: Το ΠΑΣΟΚ αντιλαμβάνεται πέρα για πέρα τη σημασία ενός υγιούς τραπεζικού συστήματος. Αντιλαμβανόμαστε πλήρως, ότι η κερδοφόρα λειτουργία του, είναι προς όφελος της ελληνικής οικονομίας. Και αντιλαμβανόμαστε επίσης, ότι στο σημερινό περιβάλλον, ο υγιής ανταγωνισμός, και όχι τα διοικητικά μέτρα που προτείνουν άλλα κόμματα, είναι ο καλύτερος τρόπος να αποκτήσουμε και τα δύο.
Όμως, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα παραμένει ασθενές και δεν λειτουργεί με όρους αγοράς. Και αυτό, διότι: Είναι λίγες οι Τράπεζες. Είναι ακόμα λιγότερες οι μικρές που μπορούν να προσθέσουν στον ανταγωνισμό. Η αναλογία συστημικών και μη συστημικών Τραπεζών στην Ελλάδα, υπολείπεται κάθε πολιτισμένης χώρας. Και αυτό, διότι έχουμε βοηθήσει τις Τράπεζες με χρήματα φορολογουμένων και δανειοληπτών, καθυστερώντας την εξυγίανση στην οποία θα είχαν προβεί από τον ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Γι’ αυτό, ο έλεγχός τους από το Υπουργείο και το Κοινοβούλιο καθίσταται ακόμα πιο ουσιαστικός και επιτακτικός και χρήσιμος. Αν έχετε απαξιώσει το δεύτερο, δεν θέλω να γνωρίζω πόσο υποτελικά μιλάτε στο Υπουργείο μαζί τους, πίσω από κλειστές πόρτες. Διότι εσείς, σε αυτό το τραπεζικό σύστημα, έχετε αναθέσει όχι μόνο τον κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας, δηλαδή τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από προγράμματα, αλλά ακόμα και τον κεντρικό ρόλο, στις πτωχεύσεις. Ένα πρόβλημα, που τόσο για οικονομικούς, όσο και για κοινωνικούς λόγους, δεν θα έπρεπε ποτέ να βρίσκεται στα χέρια ενός ασθμαίνοντος τραπεζικού συστήματος.
…Για να απαντήσουμε ερωτήσεις που ταλαιπωρούν πολλούς συμπολίτες μας, όπως για παράδειγμα: «Γιατί είναι τόσο μεγάλη η διαφορά μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και επιτοκίων χορηγήσεων;» Προχθές, η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε έναν αποκαλυπτικότατο πίνακα: Η διαφορά στα μέσα σταθμισμένα επιτόκια του συνόλου των καταθέσεων και των δανείων έχει πάει από 3,53 μονάδες σε 5,83 μονάδες, μέσα σε έναν μόλις χρόνο. Κοντεύει να διπλασιαστεί. Ή, γιατί χρεώνουν οι Τράπεζες τόσο πολύ για συναλλαγές;
…Κ. Πρόεδρε και κ. Πρόεδρε της Επιτροπής Οικονομικών, Θα έπρεπε, σε τακτά χρονικά διαστήματα, να αφουγκραζόμαστε και να αναλύουμε με στοιχεία, αν ο ανταγωνισμός λειτουργεί υπέρ της κοινωνίας και της οικονομίας. Ακόμα και των Τραπεζών. Διότι αυτός εδώ ο χώρος δημοκρατικού διαλόγου, είναι ο μόνος χώρος όπου ο πολίτης μπορεί να εκφραστεί συλλογικά, απέναντι σε συμφέροντα που δρουν συλλογικά.
Αν η Κυβέρνησή σας τον έχει απαξιώσει τόσο δραστικά, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, τότε έχετε επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα, τόσο στη Δημοκρατία, όσο και στα συμφέροντα της κοινωνίας. Οφείλετε να διορθώσετε το λάθος που έχετε κάνει και αν το αποφασίσετε, εμείς θα είμαστε στο πλευρό σας. Αν συνεχίσετε όμως έτσι, θα μας βρείτε απέναντι και, αργά ή γρήγορα, θα βρείτε απέναντι και τον ελληνικό λαό».
