700.000 Ελληνες ζουν με επιδόματα

Εισόδημα από μηδέν έως το πολύ 6.000 ευρώ το χρόνο δηλώνουν 700.000 Έλληνες πολίτες αλλά και αλλοδαποί με νόμιμη διαμονή στη χώρα μας, εισπράττοντας προνοιακά επιδόματα το ύψος των οποίων αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ ετησίως και προέρχεται στο σύνολό του από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Το προηγούμενο έτος το ποσό των επιδομάτων μειώθηκε κατά 137 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για το τέταρτο τρίμηνο του 2023, καθώς σε κάποια από αυτά οι δικαιούχοι ήταν λιγότεροι.

Για παράδειγμα, μια 4μελής οικογένεια που εμφανίζει δηλωθέν εισόδημα 2.500 ευρώ το χρόνο και διαμένει σε νοικιασμένο σπίτι, παίρνει από τον ΟΠΕΚΑ:

*Εγγυημένο εισόδημα με 200 ευρώ τον μήνα για τον πρώτο γονέα, 100 ευρώ για τον δεύτερο, και από 50 ευρώ για τα δυο παιδιά αν είναι ανήλικα, ή από 100 ευρώ το καθένα αν είναι ενήλικα, δηλαδή 400 ευρώ, ή 500 ευρώ συνολικά

*Επίδομα στέγασης 220 ευρώ τον μήνα το οποίο πηγαίνει απευθείας στον ιδιοκτήτη, οπότε αφαιρείται από το ποσό του ενοικίου.

*Επίδομα παιδιών 140 ευρώ τον μήνα εφόσον δεν έχουν υπερβεί το 18 ο έτος ή σπουδάζουν ως 24 ετών.

Στην πράξη η εν λόγω οικογένεια λαμβάνει μια συνολική επιδοματική στήριξη της τάξης των 760 με 860 ευρώ τον μήνα που ανεβάζουν το ετήσιο εισόδημα πάνω από τα 9.000 ευρώ από τα 2.500 ευρώ που δηλώνονται στην εφορία.

Από την άλλη πλευρά όμως ένας νέος που ξεκινά να εργάζεται και αμείβεται με τον βασικό μισθό που πήγε στα 830 ευρώ, δεν δικαιούται κανένα από τα προαναφερθέντα επιδόματα, παρότι πληρώνει φόρους εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές. Ο λόγος που δεν παίρνει κανένα από τα προνοιακά επιδόματα είναι πρώτον γιατί υπερβαίνει το όριο εισοδήματος των 6.000 ευρώ και δεύτερον γιατί ως μισθωτός δεν μπορεί να δηλώνει λιγότερα από όσα εμφανίζονται στη μισθοδοσία του. Αν ήταν άνεργος θα έπαιρνε δυο από τα παραπάνω επιδόματα, το στέγασης και το εγγυημένο εισόδημα.

Το πιο δημοφιλές από τα προνοιακά αυτά επιδόματα των 4 δισ. ευρώ, είναι το επίδομα στέγασης, ή επίδομα ενοικίου που ανέρχεται ως τα 220 ευρώ τον μήνα αν υπάρχουν και ανήλικα παιδιά στην οικογένεια. Τον Δεκέμβριο του 2023 το έπαιρναν 244.976 δικαιούχοι από 274.373 που ήταν τον ίδιο μήνα του 2022.

Δεύτερο έρχεται το εγγυημένο εισόδημα με 200 ευρώ για το πρώτο μέλος μιας οικογένειας, 100 ευρώ για κάθε ενήλικα, και 50 ευρώ για κάθε ανήλικο παιδί. Με εγγυημένο εισόδημα ήταν 204.179 δικαιούχοι τον περασμένο Δεκέμβριο από 224.676 έναν χρόνο πριν.

Ακολουθούν τα αναπηρικά επιδόματα με μηνιαίο ποσό 200 ευρώ. Τον Δεκέμβριο καταβάλλονταν σε 183.673 δικαιούχους, ενώ τον ίδιο μήνα ου 2022 τα έπαιρναν 174.892 δικαιούχοι.

Επίδομα αντί σύνταξης παίρνουν 15.354 ανασφάλιστοι υπερήλικες άνω των 67 ετών με μηνιαίο ποσό 399,54 ευρώ. Οι νέοι δικαιούχοι (μετά το 2016) παίρνουν το ίδιο ποσό με την ονομασία επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης αλλά ως συμπλήρωμα μαζί με τυχόν άλλα εισοδήματα μέχρι τα 4.320 ευρώ ετησίως. Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης λαμβάνουν 28.054 ανασφάλιστοι άνω των 67 ετών.

Πέραν αυτών άλλοι 22.228 δικαιούχοι λαμβάνουν άλλα, λιγότερο γνωστά επιδόματα όπως το επίδομα στεγαστικής συνδρομής, ομογενών, ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, η συνεισφορά του Δημοσίου στα κόκκινα δάνεια, το επίδομα για το Πρόγραμμα “Γέφυρα” και οι καταβολές του Προγράμματος Συνεισφοράς του Δημοσίου σε Ευάλωτους Οφειλέτες. Χωρίς τα επιδόματα το 26,1% του πληθυσμού βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας όπως αναφέρει η τελευταία έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ, ενώ μετά τις κοινωνικές παροχές, ο κίνδυνος φτώχειας μειώνεται κατά 8 μονάδες και απειλεί το 18% του πληθυσμού.

Με την προπληρωμένη κάρτα που ετοιμάζει η κυβέρνηση, το 50% των επιδομάτων θα είναι δεσμευμένο για την πληρωμή συγκεκριμένων αγαθών και υπηρεσιών ενώ το υπόλοιπο 50% θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν όπως θέλουν οι δικαιούχοι.

Του Κώστα Κατίκου

capital