Ελεύθερα Μαθήματα Θανάση Μουσόπουλου

Ελεύθερα Μαθήματα Θανάση Μουσόπουλου
«ΠΕΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΛΟΓΟΣ»
Λύκειο των Ελληνίδων Ξάνθης
«Γεώργιος Βιζυηνός και Θέατρο»
Τρίτη 8 Απριλίου 2025, ώρα 19:00
Στη σειρά των συναντήσεών μας για το Θέατρο στο σημερινό μάθημα θα εξετάσουμε τη σχέση του Γεώργιου Βιζυηνού (1849 – 1896) με το Θέατρο. Ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία από τη σχετική πορεία του μεγάλου Θρακιώτη δημιουργού.
Το Σεπτέμβρη του 1873 ο Βιζυηνός βρίσκεται στην Αθήνα, μαθητής στο γυμνάσιο της Πλάκας, στην τελευταία τάξη, ήδη εικοσιτεσσάρων χρονών. Την ίδια χρονιά ο Βιζυηνός αποφοιτεί από το Γυμνάσιο και εγγράφεται στη φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Απογοητεύεται, όμως, και το Σεπτέμβρη του 1875 παίρνει αποδεικτικό σπουδών και τον άλλο μήνα φτάνει για σπουδές στη Γοτίγγη. Στην Ευρώπη ο Βιζυηνός έζησε δέκα χρόνια περίπου, Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία. Στη Λειψία, ανάμεσα σε άλλους, παρακολούθησε το Ribbeck για Αριστοφάνη, Curtius για ιστορία αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, Lipsius για Ασχύλο, ενώ από τον Overbeck διδάχτηκε ιστορία της αρχαίας ελληνικής τέχνης και μυθολογία. Παράλληλα, παρακολουθούσε την πνευματική ζωή της Γερμανίας. Μπορούμε να αναφέρουμε τη σχέση του και τη γνωριμία του με τα έργα των Γκαίτε, Σίλερ, Σαίξπηρ, του Βάγκνερ και Χάινε. Ο Κώστας Θρακιώτης σημειώνει “Ιδιαίτερα τον έθελγε η Ψυχολογία και η Αισθητική που αφιερώθηκε σ’ αυτές με αληθινό επιστημονικό πάθος. Μα τα ενδιαφέροντα του πλαταίνουν και δεν εξαντλούνται στην τυπική παρακολούθηση μόνο των σπουδών».
Κανένας στην εποχή του δε στάθηκε τόσο πλούσια μορφωμένος και καλλιεργημένος όσο ο Βιζυηνός. Σαν “άνθρωπος πλήρης” με την κυριολεξία της λέξης, είχε ακριβή συνείδηση της αξίας που προσφέρει η πολύπλευρη πνευματική ολοκλήρωση- αισθητική, λογοτεχνική, φιλοσοφική και κοινωνική. Παρακολουθεί θέατρο, μουσική, εικαστικές τέχνες. Γίνεται πραγματικός “κοσμοπολίτης”.
Όλα τούτα, πολύ εύστοχα, μπορούμε να τα ανιχνεύσουμε στις δύο μεταγενέστερες εργασίες του Γ. Βιζυηνού: “Ερρίκος Ίβσεν” (1892) και “Ανά τον Ελικώνα – Βαλλίσματα” (1894), δημοσιευμένες στην “Εικονογραφημένη Εστία”. Ο Κωστής Παλαμάς, σημειώνει: “Τίτλος τιμής είναι γι’ αυτόν πως έμπασε μέσα στην ποίησή μας τα βαλλίσματα και με το νόημα και με την ανάπτυξη που δίνει στην μπαλάντα ο κοσμοξακουστός στοχαστής.”
Στις 29 Απριλίου 1882 ο Βιζυηνός πρωταγωνίστησε στην κωμωδία του Δ.Α. Κορομηλά “Κακή Ώρα”, σε παράσταση που δόθηκε στα ανάκτορα μπροστά στους βασιλιάδες και άλλους επισήμους. Στο δείπνο που ακολούθησε, απάγγειλε ποιήματά του. Στα 1888 αναφέρεται παράσταση του ερασιτεχνικού θιάσου Δ. Κορομηλά με την “Αντιγόνη” στα αρχαία, με την ευκαιρία της 25ετίας του Γεωργίου Α’. Η σκηνοθεσία ήταν του Κορομηλά και βοηθός ήταν ο Γ. Βιζυηνός, που δίδασκε “αισθητική ανάλυση” ή σε “αισθητική ερμηνεία Γ. Βιζυηνού”. Από τις πληροφορίες που έχουμε, τα ίδια χρόνια ο Γ. Βιζυηνός ήταν “γυμναστής των ηθοποιών” του θιάσου του Δ. Κορομηλά.
Τέλος, στα 1890 ο Βιζυηνός διορίζεται καθηγητής της ρυθμικής και της δραματολογίας στο Ωδείο της Αθήνας. Ο διευθυντής του, ο Γεώργιος Ν. Νάζος, είναι πολύ στενός φίλος του. Είναι αυτός που στις 14 Απριλίου 1892 ενήργησε, ώστε με εισαγγελική εντολή ο Γεώργιος Βιζυηνός «μπήκε» στο Δρομοκαΐτειο και «βγήκε» νεκρός στις 15 Απριλίου 1896.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ