Μελισσόπουλος: Η ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ UNESCO

 ΠΡΟΤΑΣΗ  κατέθεσε ο Σάββας Μελισσόπουλος στο Δημοτικό Συμβούλιο Ξάνθης για να υποβληθεί φάκελος υποψηφιότητας στην UNESCO έτσι ώστε η Παλιά Πόλη της Ξάνθης να χαρακτηριστεί Πολιτιστικός Οικισμός Προστατευόμενος από την UNESCO – Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

ΠΡΟΤΑΣΗ:

Η ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ UNESCO

• Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς

 (Να ξεκινήσουμε ως Δήμος τις διαδικασίες για να κατατεθεί φάκελος υποψηφιότητας για τον σκοπό αυτόν προς την UNESCO)

 Ο χαρακτηρισμός – τίτλος – Μνημείο Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO απονέμεται σε μνημεία, κτίσματα ή τοποθεσίες τα οποία διακρίνονται Παγκοσμίως για την ιστορική, πολιτιστική, καλλιτεχνική ή Περιβαλλοντική τους σημασία.

Τι απαιτείται – ποια είναι τα πολιτιστικά κριτήρια για την ένταξη:

• «Να αποτελεί αριστούργημα της ανθρώπινης δημιουργικής διάνοιας»
• «Να επιδεικνύει σημαντικές ανθρώπινες αξίες για μακρά περίοδο χρόνου ή σε μια πολιτιστική περιοχή του κόσμου, σε εξελίξεις στην αρχιτεκτονική ή στην τεχνολογία, τις μνημειακές τέχνες, την πολεοδομία ή τον σχεδιασμό τοπίου»
• «να φέρει μια μοναδική ή τουλάχιστον εξαιρετική μαρτυρία για κάποια πολιτισμική παράδοση, ζώντα ή εξαφανισμένο πολιτισμό»
• «να αποτελεί σημαντικό παράδειγμα τύπου κτηρίου, αρχιτεκτονικού ή τεχνολογικού συνόλου ή τοπίο που απεικονίζει σημαντική ή σημαντικές φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας»
• «να αποτελεί σημαντικό παράδειγμα παραδοσιακής ανθρώπινης εγκατάστασης, χερσαίας ή θαλάσσιας χρήσης, αντιπροσωπευτικής πολιτισμού ή πολιτισμών ή  ανθρώπινης αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον, ιδιαίτερα όταν το τελευταίο έχει γίνει ευάλωτο υπό πίεση ανεπίστροφων αλλαγών»
• «να συνδέεται άμεσα ή διακριτά με γεγονότα ή ζώσες παραδόσεις, με ιδέες ή πίστεις, με καλλιτεχνικά έργα εξέχουσας παγκόσμιας σημασίας»

Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης μοιάζει με ένα υπαίθριο Μουσείο και αποτελεί ένα πολύτιμο πολιτιστικό κεφάλαιο όχι μόνο για την σημερινή πόλη της Ξάνθης, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Θράκης.

Όπως γνωρίζουμε η πόλη είναι χτισμένη μετά το 1829. Είναι η χρονιά που μεγάλοι σεισμοί καταστρέφουν πλήρως τον προηγούμενο οικισμό. Οικοδομείται πάνω στα ερείπια και με πυρήνα κυρίως τις εκκλησίες, που υπήρχαν μάλλον από την εποχή της βυζαντινής Ξάνθειας, όπως ονομαζότανε από την αρχαιότητα η πόλη της Ξάνθης.Κατά τον 19^ο αιώνα λοιπόν, η Ξάνθη αναφέρεται ως μια κωμόπολη των 8.000 κατοίκων, ήταν όμως οικονομικά ανθηρή και αυτό οφείλεται στον πλούτο από την καλλιέργεια, επεξεργασία, μεταποίηση και διακίνηση του καπνού και των προϊόντων του, αλλά και στην προνομιακή της θέση σε σημαντικούς εμπορικούς δρόμους.

Η πόλη είναι χτισμένη από Ηπειρώτες και Μακεδόνες μαστόρους, χαρακτηρίζεται από την δαιδαλώδη μορφή των λιθόστρωτων σοκακιών της και είναι γεμάτη λαϊκότροπες βαλκανικές κατοικίες, χάνια, μαγαζιά, τυπικές εκκλησίες της τελευταίας Οθωμανικής περιόδου αλλά ταυτόχρονα και δυτικότροπα νεοκλασικά μέγαρα των οποίων οι ιδιοκτήτες είναι έμποροι καπνού, κυρίως.

Η παλιά πόλη της Ξάνθης είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχιτεκτονικά σύνολα σε όλη τη Ελλάδα.Πλατείες μικρές που θυμίζουν αλλοτινές εποχές, κτίσματα που αφηγούνται την ιστορία της πόλης.

Σήμερα βέβαια δε θα υπήρχε εάν το 1976 ένας ξεχωριστός τότε Νομάρχης ο Κ. Θανόπουλος δεν προέβαλε σθεναρή στάση απέναντι στην άκρατη τότε ανοικοδόμηση και δεν επιτύγχανε την έκδοση Π.Δ που χαρακτήριζε την Παλιά Πόλη προστατευόμενο οικισμό.

Στην Παλιά Πόλη υπάρχουν σήμερα 1200 χαρακτηρισμένα διατηρητέα κτίσματα, από τα οποία τα 140 χαρακτηρίζονται ως πολύ αξιόλογα, τα 130 αξιόλογα και τα 260 ενδιαφέροντα.Αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς, αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης ανθρώπου και φύσης.

Η ένταξη της Παλιάς Πόληςτης Ξάνθης στο κατάλογο των παγκόσμιων μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO είναι μια νομοτελιακή εξέλιξη διότι πιστεύουμε ότι πληροί τα πολιτιστικά κριτήρια για να χαρακτηριστεί από την UNESCO μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Η ένταξή της και η προετοιμασία του φακέλου υποψηφιότητάς της είναι μια χρονοβόρα και ποιοτική διαδικασία, συντάσσεται από το ΥΠΠΟ σε συνεργασία με την Περιφέρεια ΑΜΘ και τον Δήμο Ξάνθης, και είναι προϊόν συστηματικής δουλειάς πολυπληθούς πολυεπιστημονικής ομάδας και περιλαμβάνει:

1. Τη σύνταξη φακέλου υποβολής και το συνοδευτικό υλικό
2. Τη σύνταξη ολοκληρωμένου Σχέδιου Διαχείρισης
3. Τη χρηματοδότηση μέρους της προετοιμασίας
4. Τη συσπείρωση τοπικών, εθνικών και άλλων επιστημονικών φορέων για την υποστήριξη της πρότασης
5. Τη φυσική παρουσία εκπροσώπων για τη στήριξη της πρότασης στο συμβούλιο κρίσης

Η υποψηφιότητα ένταξης της Παλιάς Πόλης Ξάνθης στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO θα πρέπει να διεκδικηθεί με πάθος, πέραν όλων όσων προαναφέραμε και ως μία από τις τελευταίες λύσεις για την αναστροφή της κακής πορείας της πόλης μας τις τελευταίες δεκαετίες, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτόν μία νέα μεγάλη ασπίδα πολιτισμού που θα προστατεύει την Ξάνθη μας από την οπισθοδρόμηση και την παρακμή.

Θα επιφέρει ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις στο Δήμο μας διότι η αναγνώριση μιας τοποθεσίας ή ενός οικισμού ως δείγμα εξαιρετικής οικουμενικής αξίας αποτελεί την τοπική και πολιτιστική ταυτότητα ενός τόπου και επιφέρει σημαντικά τουριστικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, αφού θα αυξήσει τη φήμη της πόλης μας Πανελληνίως και Παγκοσμίως. Παράλληλα θα  διασφαλιστεί η αναγνώριση, ο σεβασμός και η αξιοποίηση αυτής της πολιτιστικής κληρονομιάς και επιπλέον θα υπάρχει δέσμευση από όλους τους φορείς για την πολιτιστική προστασία της Παλιάς Πόλης της Ξάνθης δια παντός.

Σάββας Μελισσόπουλος

Δημοτική Παράταξη ΜΠΡΟΣΤΑ

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΕΝΤΑΓΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ UNESCO

• Ναός του Επικούριου Απόλλωνα(1986) (Σε κίνδυνο)
• Αρχαιολογικός Χώρος των Δελφών(1987)
• Ακρόπολις Αθηνών(1987)
• Άγιο Όρος(1988)
• Αρχαιολογικός Χώρος Επιδαύρου(1988)
• Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης(1988)
• Μετέωρα(1988)
• Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου(1988)
• Αρχαία Ολυμπία(1989)
• Μυστράς(1989)
• Μονή Δαφνίου, Μονή Οσίου Λουκάκαι Νέα Μονή Χίου (1990)
• Δήλος(1990)
• Πυθαγόρειονκαι Ηραίον Σάμου (1992)
• Αρχαιολογικός χώρος Αιγών (Βεργίνα)(1996)
• Ιστορικό Κέντρο (Χώρα) της Πάτμουμε τη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης (1999)
• Αρχαιολογικοί Χώροι των Μυκηνώνκαι της Τίρυνθας (1999)
• Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας(2007)
• Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων(2016)
• Πολιτιστικό Τοπίο στο Ζαγόρι(2023)