Stress echo, κάτι παραπάνω από ένα εξελιγμένο test κοπώσεως…

Stress echo, κάτι παραπάνω από ένα εξελιγμένο test κοπώσεως…

Το stress echo είναι μια σύγχρονη αναίμακτη δοκιμασία ισχαιμίας με την οποία μπορούμε να διερευνήσουμε με ακρίβεια και ασφάλεια την ύπαρξη και τη σοβαρότητα της στεφανιαίας νόσου, της πάθησης δηλαδή που σχετίζεται με τη στηθάγχη και το έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά και άλλων παθήσεων όπως βαλβιδοπάθειες.

Πραγματοποιείται χωρίς τη χρήση ακτινοβολίας στο υπερηχογραφικό εργαστήριο από εξειδικευμένο καρδιολόγο και με εξειδικευμένη νοσηλευτική υποστήριξη.Διαρκεί περίπου 45 λεπτά ενώ μετά την ολοκλήρωσή της ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις συνήθεις δραστηριότητές του.

Σε τι διαφέρει από το τεστ κοπώσεως;

Όπως και στην «κλασική» δοκιμασία κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα, σκοπός της εξέτασης είναι η εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας σε συνθήκες αυξημένων απαιτήσεων σε οξυγόνο. Σε αντίθεση όμως με το test κοπώσεως, ο ιατρός παρακολουθεί τη λειτουργία της καρδιάς με υπέρηχο κατά και μετά την κόπωση, γεγονός που προσφέρει σημαντικές επιπλέον πληροφορίες, αυξάνοντας κατά πολύ τη διαγνωστική αξία της εξέτασης. Βλέποντας real time την καρδιά και τις βαλβίδες μπορεί με μεγαλύτερη ακρίβεια να δώσει απάντηση στα διαγνωστικά ερωτήματα.
Η «άσκηση» της καρδιάς μπορεί να γίνει είτε με τον κλασικό τρόπο της βάδισης σε κυλιόμενο τάπητα ή της άσκησης σε εργομετρικό ποδήλατο είτε – συνηθέστερα – με χορήγηση φαρμάκου το οποίο αυξάνει σταδιακά και ελεγχόμενα τους παλμούς της καρδιάς ενώ ο ασθενής παραμένει ξαπλωμένος. Αυτή είναι και η δεύτερη σημαντική διαφορά με το κλασικό τεστ κοπώσεως, αφού περιορισμοί όπως εύκολη κούραση, δύσπνοια, κακή φυσική κατάσταση, αναπνευστικά ή ορθοπεδικά προβλήματα ή προχωρημένη ηλικία ξεπερνιούνται. Έτσι ασθενείς που δε μπορούν να υποβληθούν ή δεν ολοκλήρωσαν μία δοκιμασία κοπώσεως μπορούν χωρίς πρόβλημα να υποβληθούν σε stress echo.

Ποιούς αφορά;

Το stress echo είναι μια υψηλής διαγνωστικής αξίας αναίμακτη εξέταση με ποικίλες εφαρμογές στην σύγχρονη καρδιολογία. Χρησιμοποιείται κατεξοχήν για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς με ύποπτα συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, εύκολη κόπωση, πόνο ή δύσπνοια στο περπάτημα ή/και παράγοντες κινδύνου (πχ υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη, σακχαρώδη διαβήτη) στους οποίους θέλουμε να ξέρουμε με ακρίβεια αν υπάρχει σοβαρή στένωση σε μία ή περισσότερες στεφανιαίες αρτηρίες. Λόγω της απεικόνισης της καρδιάς με τη χρήση των υπερήχων κατά την “κόπωση” η ακρίβεια της μεθόδου ξεπερνάει κατά πολύ αυτήν της κλασικής δοκιμασίας κοπώσεως σε κυλιόμενο τάπητα και προσεγγίζει το 90%.

Προετοιμασία για την εξέταση

Καλό είναι ο εξεταζόμενος να είναι νηστικός και να μην έχει καπνίσει για δύο ώρες πριν την εξέταση. Θα πρέπει επίσης να έχει συνεννοηθεί με τον ιατρό του για ενδεχόμενη προσωρινή διακοπή συγκεκριμένων φαρμάκων (συγκεκριμένα φάρμακα που μειώνουν τους καρδιακούς παλμούς όπως β-blockers), αλλά σε καμία περίπτωση να μη διακόψει κάποιο φάρμακο αυθαίρετα. Συνήθως η διενέργεια του stress echo απαιτεί τη χρήση ενός σκιαγραφικού το οποίο ο ασθενής προσκομίζει την ημέρα της εξέτασης.

 Υπάρχουν παρενέργειες από το σκιαγραφικό;

Το σκιαγραφικό που χρησιμοποιείται δεν έχει σχέση με τα σκιαγραφικά άλλων εξετάσεων πχ αξονικής τομογραφίας. Δεν είναι τοξικό και δεν υπάρχει καμία αντένδειξη στη χρήση του (πχ νεφρική ανεπάρκεια). Έχουν αναφερθεί πολύ σπάνια αλλεργικές αντιδράσεις. Το εργαστήριο είναι εξοπλισμένο με τα κατάλληλα φάρμακα και το προσωπικό είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο για την αντιμετώπιση τέτοιων ανεπιθύμητων ενεργειών.

 Πως γίνεται η εξέταση;

Στον εξεταζόμενο τοποθετείται αρχικά φλεβοκαθετήρας στο χέρι καθώς και ηλεκτρόδια στο θώρακα για συνεχή καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Στη συνέχεια διενεργείται μία ηχωκαρδιογραφική μελέτη ηρεμίας (μελέτη αναφοράς). Ο εξεταζόμενος σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης είναι ξαπλωμένος στο εξεταστικό κρεβάτι, όπως ακριβώς και όταν κάνει triplex καρδιάς. Το stress προκαλείται με τη χορήγηση ειδικού φαρμάκου (δοβουταμίνη) ενδοφλεβίως και όχι με βάδιση σε κυλιόμενο τάπητα.Η δόση της χορηγούμενης δοβουταμίνης αυξάνεται σταδιακά (4 στάδια) κάνοντας την καρδιά να χτυπά έντονα και γρήγορα, όπως ακριβώς συμβαίνει κατά τη διάρκεια της άσκησης. Σε κάθε στάδιο της δοκιμασίας ο καρδιολόγος διενεργεί ηχωκαρδιογράφημα, ώστε να παρακολουθεί και να καταγράφει την ανταπόκριση της καρδιάς, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει συνεχής καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης , όπως στο test κοπώσεως.Το δυναμικό ηχωκαρδιογράφημα ολοκληρώνεται όταν επιτευχθεί ο στόχος της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που προβλέπεται για την ηλικία του ασθενούς.Αφού ολοκληρωθεί η μελέτη ο εξεταζόμενος παραμένει ξαπλωμένος για μερικά λεπτά μέχρι να επανέλθει η καρδιακή συχνότητά του στα φυσιολογικά επίπεδα. Ο εξεταζόμενος παραμένει στην αίθουσα αναμονής για 15-20 λεπτά και εν συνεχεία αφαιρείται ο φλεβοκαθετήρας. Ακολούθως, μπορεί να επιστρέψει χωρίς κανέναν περιορισμό στο καθημερινό του πρόγραμμα (εργασία, σπίτι, οδήγηση, κτλ).

 Πότε παίρνει ο εξεταζόμενος τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα λαμβάνονται άμεσα. Επί παθολογικών ευρημάτων ενημερώνεται ο ασθενής και αποφασίζεται η περαιτέρω αντιμετώπισή του, είτε με φάρμακα είτε επεμβατικά με στεφανιογραφία

Είναι ασφαλής εξέταση;

Η εξέταση αυτή είναι πολύ ασφαλής και συνήθως δεν υπάρχουν προβλήματα. Η χορήγηση του φαρμάκου είναι ελεγχόμενη και μπορεί να διακοπεί άμεσα ενώ η λειτουργία της καρδιάς παρακολουθείται συνεχώς. Τις περισσότερες φορές ο εξεταζόμενος αντιλαμβάνεται μόνο την ταχυκαρδία η οποία  διαρκεί πολύ λίγο ενώ από τη στιγμή που θα διακοπεί η εξέταση το αίσθημα αυτό υποχωρεί άμεσα. Υπάρχει μικρή πιθανότητα αρρυθμίας ή ενόχλησης στο στήθος ή ναυτίας, οπότε και θα παρθούν τα απαραίτητα μέτρα από τον ιατρό. Κατά τα άλλα, όπως ισχύει και σε όλες τις δοκιμασίες “κοπώσεως”, υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα εκδήλωσης συμπτωμάτων στηθάγχης ή στεφανιαίων επεισοδίων (περίπου 1 στα 3000 εξετάσεις).

Στο Ιατρικό κέντρο Cardioiasis έχουμε δημιουργήσει ένα από τα πλέον υπερσύγχρονα εργαστήρια διενέργειας stress echo και διοισοφάγειων υπερήχων, πλήρως εξοπλισμένο και οργανωμένo, που ανταγωνίζεται τα κορυφαία καρδιολογικά κέντρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και που όμοιο του δεν υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Το έμπειρο και εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό  προσωπικό του Cardioiasis  θα σας κατευθύνει σε κάθε βήμα της διαδικασίας.

 

Σδρέβανος Παναγιώτης

Καρδιολόγος MD MSc

Επιστημονικά Υπεύθυνος Cardioiasis