“Το 2025 χρειαζόμαστε το 2015 περισσότερο από ποτέ”

Διαβάζω με ενδιαφέρον τα πολλά κείμενα που γράφονται τις μέρες αυτές για το 2015. Η πυκνότητα της σχετικής αρθρογραφίας υπογραμμίζει το προφανές: πρόκειται για μια χρονιά σταθμό για τη χώρα μας, αλλά και την Ευρώπη συνολικά. Η τομή σχετίζεται με την άνοδο ενός κόμματος της Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ, στην εξουσία. Αυτό άλλωστε ήταν το μεγάλο ζητούμενο της κοινωνικής δυναμικής που εμφανίστηκε στα χρόνια των σκληρών μνημονιακών πολιτικών.

Οι ρίζες του όμως είναι βαθύτερες. Όχι μόνο ιστορικές με την κατεξοχήν έννοια του όρου- μην ξεχνάμε το μεγάλο τραύμα της σχέσης ανάμεσα στην Αριστερά και την πολιτική εξουσία που εκκινεί από τη δεκαετία του 1940. Σχετίζονται με μια ολόκληρη αναζήτηση που ήδη από τις αρχές του 21ου αιώνα αμφισβητούσε το μεταψυχροπολεμικό «τέλος της Ιστορίας». Το 2015 ήταν σε μεγάλο βαθμό προϊόν του κινήματος κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, της ριζοσπαστικοποίησης της Αριστεράς, της διαμόρφωσης -στη χώρα μας, αλλά όχι μόνο- πληθυντικών κομμάτων της Αριστεράς που λειτουργούσαν ως σημείο συνάντησης διαφορετικών παραδόσεων και ιδεολογικών αναφορών.

              Φυσικά, ήταν η κρίση αυτή που τα άλλαξε όλα. Και φοβάμαι ότι πολύ συχνά στην ανασκόπηση του 2015 κάπου το ξεχνάμε. Ξεχνάμε την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η χώρα. Την καθημερινότητα των ανθρώπων που έκαιγαν έπιπλα για να ζεσταθούν, που αναζητούσαν τροφή στα σκουπίδια, που άκουγαν καθημερινά από τα κυρίαρχα ΜΜΕ αλλά και το παλιό πολιτικό σύστημα ότι για όσα τους συνέβαιναν έφταιγαν οι ίδιοι. Η Αριστερά δεν κέρδισε τις εκλογές σε κοινωνικό και πολιτικό κενό. Τις κέρδισε όταν η χώρα ήταν στο χείλος της καταστροφής. Και το 2019, όταν έκλεισε αυτός ο κύκλος, με τα επιτεύγματα και τις επιτυχίες αλλά και με τις αντιφάσεις και τα λάθη του, η χώρα βρισκόταν -αντικειμενικά- σε καλύτερη κατάσταση. Όχι εκεί που θα θέλαμε ίσως. Αλλά σίγουρα απαλλαγμένη από το άγχος της επιβίωσης.

Κάθε κριτική αποτίμηση οφείλει να εκκινεί από αυτό το δεδομένο. Όχι στη λογική της αναδρομικής δικαίωσης της πορείας του τότε ΣΥΡΙΖΑ, αλλά για να είναι δυνατός ο παραγωγικός διάλογος πάνω στο ζήτημα που μας αφορά σήμερα: το πώς η Αριστερά μπορεί να διεκδικήσει ξανά την εξουσία. Το πώς δηλαδή μπορεί να αλλάξει την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων, να αμφισβητήσει τις σύγχρονες οικονομικές και πολιτικές ορθοδοξίες και να εμπνεύσει αυτοπεποίθηση και σιγουριά σε αυτούς που πλήττονται από αυτές.

              Το 2025 χρειαζόμαστε το 2015 περισσότερο από ποτέ. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια συνθήκη πρωτοφανή: την ανάδυση ενός παγκόσμιου αντιδραστικού ρεύματος, της Μαύρης Διεθνούς,  που ακυρώνει βασικές παραδοχές της Δημοκρατίας και απαντά στην εποχή των πολυκρίσεων με έναν συνδυασμό πολιτικού αυταρχισμού και καπιταλιστικής ασυδοσίας. Είμαστε, ας το παραδεχτούμε αυτό, σε χειρότερη κατάσταση. Η Αριστερά διεθνώς υποχωρεί, ενώ την ίδια στιγμή το εκκρεμές κινείται προς την άκρα Δεξιά που από ρητορική απειλή αποτελεί πλέον χειροπιαστή πραγματικότητα σε πολλές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου.

Η διέξοδος από τη δυστοπία του παρόντος απαιτεί από την Αριστερά μια ανάλογη απάντηση. Η απάντηση αυτή δεν μπορεί να είναι οι παράλληλοι μονόλογοι και η υποχώρηση σε μάχες αντίστασης- η τακτική αυτή δεν είναι αποτελεσματική. Χρειάζεται να βάλουμε μπροστά ένα οραματικό σχέδιο συνολικής αλλαγής που -αν θέλουμε να είμαστε κοινωνικά αποτελεσματικοί- περιλαμβάνει μια πρόταση εξουσίας στο σήμερα. Με ριζοσπαστικές προγραμματικές τομές που συγκρούονται με τον πυρήνα των αντιδραστικών και επικίνδυνων πολιτικών της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς. Με μια κουλτούρα διαλόγου και επεξεργασίας πολιτικών θέσεων που απολήγουν στη συγκρότηση ενός Λαϊκού, αλλά και αντιφασιστικού πλέον, Μετώπου.

Η Νέα Αριστερά έχει καταθέσει αυτή την πρόταση ήδη από τον Σεπτέμβρη. Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης παρουσίασα ένα πρόγραμμα έξι αιχμών (κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών) που κατά τη γνώμη μας μπορούν να εκπέμψουν ένα δημιουργικό σοκ στην ελληνική πολιτική ζωή και στην κατακερματισμένη σήμερα Αριστερά. Να βρεθούμε και να συζητήσουμε πάνω σε αυτές ή και σε άλλες, απαλλαγμένοι από το άγχος της μικροκομματικής διαχείρισης. Και αν θέλουμε να κρατήσουμε κάτι από το 2015 αυτό να είναι η εμπιστοσύνη στη δύναμη που παράγει η Αριστερή πολιτική. Όχι αυτή του μέσου όρου, όχι αυτή της καθαρότητας, όχι αυτή των προσωπικών στρατηγικών. Της Αριστερής πολιτικής που δίνει όνομα στην επιθυμία των εργαζόμενων, της ανήσυχης νεολαίας, των κοινωνικών κινημάτων για μια ζωή απαλλαγμένη από το άγχος της επιβίωσης, την οργή της αδικίας, τον φόβο του πολέμου, την ανασφάλεια  της κλιματικής κατάρρευσης.