Εκδήλωση προβληματισμού για το ιστορικό φαινόμενο του πολέμου
Μια εκδήλωση με περισσή τροφή για προβληματισμό διοργάνωσαν τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου, ανήμερα της επετείου τερματισμού του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού και ο Σύλλογος Φίλων του ΙΘΤΠ, υπό τον τίτλο «Πόλεμος, Πολιτική και Θρησκεία». Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Μάρτυρες, Μαρτύριο και Προφητική Μαρτυρία κατά τους Δύο Παγκόσμιους Πολέμους», του Νίκου Κοσμίδη, το κοινό είχε την ευκαιρία να προσεγγίσει τη διαλεκτική σχέση του πολέμου με την πολιτική, τη θρησκεία και την τέχνη.
Οι συμμετέχοντες της διεπιστημονικής στρογγυλής τράπεζας κ.κ. Γιάννης Κολοκοτρώνης, Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης (ΔΠΘ), Δρ. Θεόδωρος Σαραφίδης, Κοινωνιολόγος–εκπαιδευτικός, Όλγα Γκούμα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Θεολόγων ΑΜΘ, Ανδρέας Ματζάκος, Διευθυντής του ΙΘΤΠ και Υπ. Διδ. Ιστορίας (ΔΠΘ), και ο συγγραφέας του βιβλίου και Υπ. Διδ. Αρχιτεκτονικής (ΔΠΘ), Νίκος Κοσμίδης, παρουσίασαν ποικίλες πτυχές της συζητούμενης θεματικής. Το πλούσιο εύρος των αναλύσεών τους, σε διάλογο και με το περιεχόμενο του παρουσιασθέντος βιβλίου, συμπεριελάμβανε:
- Τον διαχρονικό ρόλο της τέχνης ως μέσου προπαγάνδας, διάδοσης ιδεών και αντίστασης σε κυρίαρχα αφηγήματα καθεστώτων ή ιστορικών φαινομένων, όπως ο πόλεμος, καθώς και την παρουσίαση έργων τέχνης που αποτυπώνουν αυτές τις λειτουργίες της. Επίσης, σημειώθηκε ο προβοκατόρικος ρόλος της τέχνης, χωρίς όμως την πρόκληση πολεμικής βίας.
- Τη συνάντηση του χριστιανικού φιλειρηνισμού με τον φιλειρηνισμό του σοσιαλιστικού κινήματος και άλλων ριζοσπαστικών κοινωνικοπολιτικών ρευμάτων των αρχών του 20ου αιώνα, καθώς και την αναγκαιότητα, εν μέσω των σημερινών συρράξεων, συνάντησης όλων των ανθρώπων με ανάλογη θέληση και ανεξαρτήτως κοσμοθεωρητικών πεποιθήσεων, υπέρ της οικοδόμησης της ειρήνης.
- Τις θεολογικές, ιστορικές και κανονολογικές προεκτάσεις της εμπλοκής των Χριστιανών στον πόλεμο, σύμφωνα με την ιερά Παράδοση της Εκκλησίας. Επίσης το ζήτημα της δικαίωσης ή μη άσκησης βίας σε περιόδους πολέμου, σε συνάφεια με την κοινωνική κατάσταση, τη μαρτυρία της Εκκλησίας, τους νόμους του Κράτους και τη συνείδηση του υποκειμένου.
- Τον ορισμό του τι είναι πόλεμος με βάση τις Θεωρίες Περί Πολέμου. Την προσέγγιση του πολέμου ως κοινωνικού φαινομένου που συμβαίνει μεταξύ κρατών για την προώθηση πολιτικών σκοπών και συνεπώς του πολέμου ως εργαλείου της πολιτικής. Την ανάγκη των εμπολέμων να νομιμοποιούν τις επιλογές τους, τόσο στο εσωτερικό των κρατών τους, όσο και στην διεθνή κοινότητα. Τέλος τη διάκριση των πολέμων που συμβαίνουν μεταξύ πολιτικών οντοτήτων από την ένοπλη βία διαφόρων τρομοκρατικών οργανώσεων.
- Τέλος, την προοπτική οικουμενικής θεολογικής ανάγνωσης της έννοιας του μαρτυρίου, τη χωρική αποτύπωση της μνήμης του Α’ ΠΠ μέσα από τα στρατιωτικά νεκροταφεία και μνημεία του Δυτικού Μετώπου, και το ζήτημα διαχείρισης της ιστορικής μνήμης, πέραν της θεσμοποιημένης έκφρασής της, ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε σε δύσκολες και σκοτεινές πτυχές της.
Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Φίλων, κ. Νικόλαος Σεργκενλίδης, ο οποίος, με λογοτεχνικό τρόπο, συνέδεσε αναφορές για την πολεμική βία σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε η κα Μαρία Πετρά, Βιομηχανική Αρχαιολόγος και υπεύθυνη της ΠΑΣΤΑΛΙ ΑΜΚΕ, η οποία τόνισε τις σύνθετες διαστάσεις των παρουσιάσεων των ομιλητών και ασφαλώς του ίδιου του θέματος της εκδήλωσης, καθώς και τον ανοιχτό και αφοσιωμένο τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας αντιμετωπίζει αυτά τα θέματα στο επιστημονικό και κοινωνικό του έργο.
