Η βελτίωση της καθημερινότητας στο επίκεντρο της ανασκόπησης του κυβερνητικού έργου από τον πρωθυπουργό
Αναλυτικά στην εβδομαδιαία ανασκόπησή του ο πρωθυπουργός αναφέρει:
«Καλημέρα! Η σημερινή ανασκόπηση είναι η τελευταία του καλοκαιριού, καθώς θα ακολουθήσει μια σύντομη ανάπαυλα. Όμως έχω και σήμερα «μεγάλες» και «μικρές» κυβερνητικές δράσεις να σας παρουσιάσω και ελπίζω κάποια από αυτές να σας ενδιαφέρει!
Επιτρέψτε μου να κάνω μια ανασκόπηση σε αυτό το πυκνό 7μηνο: ήταν μια περίοδος γεμάτη όχι μόνο από σημαντικά γεγονότα, αλλά και ως προς την παραγωγή κυβερνητικού έργου: υλοποιήσαμε το 42% των δεσμεύσεων για το τρέχον έτος και συγκεκριμένα 29 μεταρρυθμίσεις και 25 σημαντικές δημόσιες επενδύσεις. «Το είπαμε και το κάναμε» με ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, αυξήσεις στον κατώτατο και μέσο μισθό όπως και στις συντάξεις, επαναφορά των τριετιών, θέσπιση νέων ενισχύσεων για τις οικογένειες, τα νέα ζευγάρια, τους φοιτητές, για το στεγαστικό και δημογραφικό ζήτημα της χώρας μας, προτεραιοποίηση 6.500 προσλήψεων στο ΕΣΥ, το νέο ψηφιακό σχολείο αλλά και την ανασυγκρότηση της Πολιτικής Προστασίας που φέρνει πλέον ορατά αποτελέσματα κάτω από πολύ δύσκολες κλιματικές συνθήκες.
Η συνέχεια έχει επιτάχυνση ρυθμών ώστε να φτάσουμε στο 100% της υλοποίησης, αλλά και εμπλουτισμό του σχεδιασμού μας με 58 νέα έργα και 87 νέες μεταρρυθμίσεις για να αντιμετωπίσουμε ακόμη πιο στοχευμένα τις νέες πιεστικές προκλήσεις της καθημερινότητας. Οι νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες μας σε όλα αυτά τα πεδία θα ξεκινήσουν πια από το Φθινόπωρο. Όπως γνωρίζετε η Βουλή έκλεισε για μερικές εβδομάδες, καθώς και το πολιτικό προσωπικό χρειάζεται λίγες ημέρες ξεκούρασης τώρα τον Αύγουστο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η δουλειά μας δεν συνεχίζεται και στην καρδιά του καλοκαιριού. Γιατί τα προβλήματα της καθημερινότητας δεν πάνε διακοπές.
Θέλω να ξεκινήσω την ανασκόπηση με μία παρέμβαση με την οποία προσωπικά ο ίδιος έχω ασχοληθεί πολύ. Αναφέρομαι στο πρόγραμμα του Προσωπικού Βοηθού που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι μια μεγάλη βοήθεια στους συμπολίτες μας με αναπηρία και στις οικογένειές τους που συμβάλλει στην πρόληψη της ιδρυματοποίησης, την αυτόνομη διαβίωσή τους και την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική και οικονομική ζωή της χώρας. Τα νεότερα από την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος δείχνουν ότι οι ωφελούμενοι συμπολίτες μας ξεπέρασαν τους 1000 και μάλιστα υπάρχουν άτομα με Προσωπικό Βοηθό σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Αυτή είναι η επιδίωξή μας, οι πρόνοιες και τα μέτρα που ενδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή να απλώνονται σε όλη την Ελλάδα. Θα αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα της πιλοτικής φάσης του προγράμματος προκειμένου να το βελτιώσουμε αν και όπου χρειάζεται ώστε να σχεδιάσουμε στοχευμένα και αποτελεσματικά την καθολική εφαρμογή του.
Και με την ευκαιρία να αναφέρω άλλο ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης ατόμων με αναπηρία, καθώς και ενηλίκων άνω των 65 ετών, που θεσπίζει το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ύψους 5,7 εκ. ευρώ με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το πρόγραμμα έχει ως αντικείμενο την εξοικείωση των παραπάνω πληθυσμιακών ομάδων με τις νέες τεχνολογίες. Δικαιούχοι σε πρώτη φάση θα είναι 2.800 άτομα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 50% και 3.600 πολίτες άνω των 65 ετών.
Συνεχίζω με θέματα της οικονομίας και με τη νέα έκτακτη στήριξη στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας για τις καταναλώσεις του Αυγούστου. Σκοπός είναι να αποτραπεί η υπέρμετρη επιβάρυνση των οικιακών καταναλωτών λόγω της συγκυριακής αύξησης των τιμών του ρεύματος στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη τον Ιούλιο. Αυτός είναι και ο τρόπος που θα αντιμετωπίζουμε κάθε φορά υπέρμετρες διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας που προκαλούνται στις ξένες αγορές και επηρεάζουν και τη χώρα μας. Η ενίσχυση θα είναι 1,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα για μηνιαίες καταναλώσεις έως 500 kWh, κατηγορία που καταλαμβάνει το 90% των νοικοκυριών στην Ελλάδα. Οι ενισχύσεις αφορούν σε καταναλωτές συμβεβλημένους σε κυμαινόμενα τιμολόγια ρεύματος, κύριας και μη κύριας κατοικίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και ανεξαρτήτως παρόχου. Για όσους είναι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο -περίπου 700.000 δικαιούχοι- η ενίσχυση ανέρχεται 5 λεπτά/kWh για το σύνολο της κατανάλωσης. Η επιδότηση θα χρηματοδοτηθεί από την ειδική εισφορά στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, η οποία καθορίστηκε στα 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η εισφορά από την υπερβάλλουσα κερδοφορία των συγκεκριμένων μονάδων επιβάλλεται καταρχήν για τον μήνα Αύγουστο με δυνατότητα παράτασης μέχρι τρεις μήνες αναλόγως των εξελίξεων. Δεν πρόκειται να ανεχθούμε «ουρανοκατέβατα κέρδη» που καταλήγουν στις τσέπες επιχειρήσεων και ανεβάζουν τεχνητά τους λογαριασμούς ενέργειας των καταναλωτών. Και θα δώσουμε μάχη και στην Ευρώπη για αυτό το ζήτημα που προκαλείται σε μεγάλο βαθμό από ατέλειες στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά ενέργειας.
Όπως σας έγραψα και μέσα στην εβδομάδα, είχαμε πολύ θετικά νέα από την ΕΛΣΤΑΤ για την ανεργία. Τον Ιούνιο η ανεργία έπεσε στο 9,6%, από 10,3% τον Μάιο, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον αντίστοιχο μήνα του 2009! Θυμίζω ότι τον Ιούνιο του 2019 η ανεργία ήταν στο 17,5%, που σημαίνει πτώση κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες. Παράλληλα έχουμε αύξηση των απασχολούμενων κατά 400.000. Σε σύγκριση με πέρυσι υποχώρησε και η ανεργία των γυναικών κατά 2,2 μονάδες και κατά 2 μονάδες των νέων, στοιχεία που δείχνουν ότι οι στοχευμένες πολιτικές μας έχουν θετικά αποτελέσματα. Δεν πανηγυρίζουμε ούτε φυσικά επαναπαυόμαστε. Μετράμε και μετριόμαστε, ξέρουμε ότι έχουμε ακόμα πολλή δουλειά μπροστά μας για να καλυτερέψουμε ακόμα περισσότερο τη ζωή των πολιτών. Αυτός είναι ο στόχος και αυτόν θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε.
Στην καλυτέρευση της καθημερινότητας εκατομμυρίων πολιτών αποσκοπεί ο ριζικός μετασχηματισμός του τρόπου λειτουργίας 8 δημόσιων επιχειρήσεων που επηρεάζουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη ζωή μας και οι οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες εξυπηρέτησης των πολιτών. Οι 8 ΔΕΚΟ που θα μετεξελιχθούν σε «μικρές ΔΕΗ» (ενδεικτικά ο ΟΑΣΑ, τα ΕΛΤΑ, οι κεντρικές αγορές τροφίμων Αθηνών και Θεσσαλονίκης) αποκτούν πλέον ευελιξίες στη διοίκηση και τη διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού τους που θα τις κάνει πιο αποτελεσματικές στις υπηρεσίες που παρέχουν σε όλους μας.
Η εμβληματική αυτή μεταρρύθμιση που σηματοδοτεί αλλαγή σελίδας για τις δημόσιες επιχειρήσεις, προβλέπεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών που ψηφίστηκε την Τετάρτη. Ήταν καιρός πια Οργανισμοί όπως τα ΕΛΤΑ ή ο ΟΑΣΑ να λειτουργήσουν με όρους 21ου αιώνα, αφήνοντας πίσω δυσκαμψίες και αδυναμίες που ταλαιπωρούν τους πολίτες. Αξιοποιούνται «συνταγές» που πέτυχαν, όπως ευελιξία στις προσλήψεις ώστε οι 8 εταιρείες να ενισχυθούν με ικανά στελέχη της αγοράς, ταχύτερες διαδικασίες για τις προμήθειες (προκειμένου για παράδειγμα να μην μένουν ακινητοποιημένα δεκάδες λεωφορεία και τρόλεϊ λόγω έλλειψης ανταλλακτικών), πειθαρχικά συμβούλια χωρίς τους συνδικαλιστές οι οποίοι θα παραμείνουν μονο στα Διοικητικά Συμβούλια. Η περίπτωση της ΔΕΗ που από το χείλος της καταστροφής το 2019 κατάφερε να πρωταγωνιστεί σήμερα στον ενεργειακό τομέα έχοντας πάνω από το 50% του μεριδίου αγοράς, αποτελεί «πιλότο» για τις παρεμβάσεις που θα γίνουν.
Παράλληλα κάνουμε κάτι που δεν συνηθίζεται στην ελληνική διοίκηση. Πέφτουν τίτλοι τέλους για δυο οργανισμούς που συγχωνεύονται πλέον υπό το Υπερταμείο. Αναφέρομαι στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και το ΤΑΙΠΕΔ, δύο οργανισμούς που δημιουργήθηκαν στα χρόνια της κρίσης και υποστήριξαν την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Η δουλειά τους ολοκληρώθηκε και έτσι κλείνει ένα πολυετές και επίπονο κεφάλαιο για την ελληνική οικονομία. Η απορρόφησή τους από το Υπερταμείο σημαίνει σημαντική μείωση στα διοικητικά κόστη και μεγαλύτερη οργανωτική ευελιξία στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας αποκλειστικά με εθνικά χαρακτηριστικά.
Πολύ σημαντική παρέμβαση με έντονο κοινωνικό πρόσημο και αναπτυξιακό χαρακτήρα είναι και αυτή που θα σας αναφέρω τώρα: στο εξής το 50% των εσόδων του ΤΑΙΠΕΔ από συμβάσεις αξιοποίησης λιμένων και λιμενικών υποδομών θα επανεπενδύεται για την αναβάθμιση λιμανιών, κάτι που θα συμβάλει και στην περαιτέρω αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος αλλά και της καθημερινότητας των πολιτών. Το άλλο 50% θα κατευθύνεται στην εξυπηρέτηση του Δημόσιου Χρέους (με το έως πρότινος πλαίσιο, το 100% των εσόδων πήγαινε στη εξυπηρέτηση του χρέους).
Τέταρτη κατά σειρά εξόχως σημαντική πρωτοβουλία η δημιουργία νέου Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου, ένα ισχυρό επενδυτικό εργαλείο για τη χώρα μας, αντίστοιχο με εκείνα που λειτουργούν στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Το Ταμείο αυτό θα παρέχει κίνητρα για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες ιδιαίτερα σε τομείς που δεν καλύπτονται επαρκώς από τους σημερινούς επενδυτές, αλλά έχουν προστιθέμενη αξία για την οικονομία. Παραδείγματα τέτοιων επενδύσεων είναι επενδύσεις πράσινης μετάβασης, κυκλικής οικονομίας, γαλάζιας οικονομίας και τεχνολογικού και ψηφιακού μετασχηματισμού, καθώς και στρατηγικών και κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών, σε ενεργειακές επενδύσεις και στις αντίστοιχες υποδομές και δίκτυα, σε κλάδους μεταφορών και συναφών υποδομών, σε τεχνολογικούς κλάδους και σε επενδύσεις τεχνολογιών κατανεμημένου καθολικού (blockchain) και τεχνητής νοημοσύνης κλπ. Το νέο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο θα ξεκινήσει με «προίκα» 300 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή το ήμισυ του ποσού που θα εισπράξει το Υπερταμείο από την επαναμεταβίβαση των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στο Δημόσιο.
Περνάω στο μέτωπο των τιμών. Βλέπουμε ότι αποδίδουν τα μέτρα μας για περιορισμό του πληθωρισμού τροφίμων για τρίτο συνεχή μήνα και τον Ιούλιο, με τον δείκτη να κινείται στο 1,4% ενώ η Ευρωζώνη είναι στο 2,3%. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, σε 13 κατηγορίες προϊόντων στα σούπερ μάρκετ οι τιμές φέτος τον Ιούλιο σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2023 ήταν μειωμένες κατά 1,56%. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, στα απορρυπαντικά, σε είδη καθαρισμού και προσωπικής υγιεινής, σε τροφές για κατοικίδια και σε βρεφικές τροφές. Η συγκράτηση των τιμών οφείλεται σε μια σειρά από λόγους μεταξύ των οποίων και οι θεσμικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης υπέρ του ανταγωνισμού και των καθαρών τιμών στο πλαίσιο λειτουργίας των αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Είναι ενθαρρυντική εξέλιξη αλλά πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση και τους επόμενους μήνες για να μπορούμε να πούμε ότι σταθεροποιείται η ελάφρυνση για τα νοικοκυριά, καθώς στις υπηρεσίες είδαμε πιο τσιμπημένο τον πληθωρισμό Ιουλίου, ίσως και λόγω της αυξημένης εποχικής ζήτησης λόγω τουρισμού. Οι έλεγχοι δεν σταματούν, ούτε οι πιέσεις στους μεγάλους της αγοράς να μειώσουν το μεσοσταθμικό τους κέρδος και να αποκλιμακώσουν τις τιμές, ιδιαίτερα δε το φθινόπωρο, όταν ανοίγουν τα σχολεία και πολλά ελληνικά νοικοκυριά θα έχουν πρόσθετα έξοδα.
Πριν καιρό σας είχα μιλήσει για μια εκκρεμότητα από το μακρινό 1836, όταν με διάταγμα του Όθωνα είχε προβλεφθεί η σύσταση δικαστικής αστυνομίας, που όμως δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Σας είχα πει λοιπόν ότι θα γίνει. Κι έγινε. Την περασμένη Τετάρτη ορκίστηκαν οι 500 αρχιφύλακες και φρουροί του νέου σώματος που επιλέχθηκαν μέσω ΑΣΕΠ, με αυστηρά κριτήρια -15.000 είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον- και στη συνέχεια εκπαιδεύτηκαν για το έργο που θα επιτελούν. Οι ένστολοι θα επιδίδουν δικαστικά έγγραφα -απαλλάσσοντας την κανονική αστυνομία από αυτή τη δραστηριότητα ώστε να εκτελεί τα κανονικά της καθήκοντα για την ασφάλεια των πολιτών- θα εκτελούν τις αποφάσεις των ποινικών δικαστηρίων και θα αναλάβουν τη φρούρηση των δικαστηρίων. Έως το τέλος του 2024 θα επιλεγούν, πάλι μέσω ΑΣΕΠ, και τα 150 επιστημονικά στελέχη του πολιτικού τμήματος της δικαστικής αστυνομίας που θα συνδράμουν με τις γνώσεις τους τους εισαγγελικούς και δικαστικούς λειτουργούς στην ταχύτερη διερεύνηση σύνθετων υποθέσεων. Η επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης συνιστά -θα το ξαναπώ- μία από τις μείζονες προτεραιότητές μας. Σε αυτήν αποσκοπεί και ο νέος Δικαστικός Χάρτης, η ψηφιοποίηση πολλών υπηρεσιών, αλλά και μια ακόμα αναγκαία παρέμβαση που επιλύεται με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης: η εναρμόνιση των Κωδίκων Πολιτικής και Ποινικής Δικονομίας.
Μιας και βρισκόμαστε σε «αθλητικούς ρυθμούς», να σας πω ότι δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ ο νέος αθλητικός νόμος, ένα πολύ σημαντικό νομοθέτημα με διατάξεις για την αντιμετώπιση της αθλητικής βίας, την οργάνωση του χώρου αλλά και το νοικοκύρεμα στα οικονομικά των ομάδων. Κομβικής σημασίας η παρέμβαση για τις λέσχες -σας το είχα αναφέρει και σε προηγούμενη ανασκόπηση- που πλέον είναι μια ανά ΠΑΕ, όποια θα ορίσει η ίδια η ομάδα έως τις 20 Αυγούστου. Μετά από αυτήν την ημερομηνία όσες λέσχες δεν εχουν δηλωθεί θα θεωρούνται παράνομες.
Θέλω να συγχαρώ ξανά τους Έλληνες αθλητές και αθλήτριες που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους στο Παρίσι και μας κάνουν πραγματικά περήφανους με την προσπάθεια που καταβάλλουν και το απαράμιλλο ήθος που επιδεικνύουν. Τα μετάλλια των αθλητών μας στον υγρό στίβο, στην κωπηλασία, στο τζούντο αλλά και οι διακρίσεις μας στις 8 καλύτερες ομάδες του κόσμου στο μπάσκετ και στο πόλο δείχνουν ότι τόσο ο ατομικός όσο και ο ομαδικός αθλητισμός μπορούν να πετύχουν πολύ υψηλές επιδόσεις στη χώρα μας και να αποτελέσουν έμπνευση και κίνητρο για χιλιάδες άλλα νέα παιδιά. Όπως περήφανους μας κάνουν και όσοι από τους αθλητές μας δεν κατάφεραν να ανέβουν στο βάθρο ή να προκριθούν. Και μόνο που βρίσκονται εκεί, μεταξύ των καλύτερων του κόσμου, είναι μεγάλη τιμή. Ο αθλητισμός και το ευ αγωνίζεσθαι δίνουν νόημα στη ζωή μας και γεμίζουν περηφάνια τις καρδιές μας.
Με έναν Μεγάλο Έλληνα θα κλείσω τη σημερινή ανασκόπηση, τον Μίκη Θεοδωράκη. Με αφορμή την επέτειο συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννησή του, το 2025 ανακηρύχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού «Αφιερωματικό Έτος Μίκη Θεοδωράκη». Ελάχιστος φόρος τιμής σ’ αυτήν την πολυσχιδή προσωπικότητα, τον συνθέτη, τον αγωνιστή, τον πολιτικό, τον στοχαστή, τον πολίτη, τον Μίκη όλων των Ελλήνων που όταν έφυγε «συνειδητοποιήσαμε πως ήταν θνητός».
Στο σημείο αυτό να σας ευχαριστήσω διαβάσατε και αυτή την ανασκόπηση. Καλή Κυριακή, καλές διακοπές και ραντεβού μετά τη σύντομη αλλά τόσο αναγκαία ανάπαυλα των ημερών».
