Η ΝΕΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΒΑΛΙΩΤΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΕΡΑΜΙΔΗ
«Ταξίδευαν με τα κύματα»(ποιήματα και πεζά), Κέδρος, 2023
Του Θανάση Μουσόπουλου
Οφείλω πολλά σε ένα ποίημα του Χρήστου Κεραμίδη με τίτλο «Εξουσία», από τη συλλογή «Τελευταία υπόσχεση» του 2001, μου έχει κάνει μεγάλη εντύπωση. Έγινε αφορμή να ασχοληθώ εκτεταμένα με τη λογοτεχνία της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας (Δράμας, Καβάλας, Σερρών). Γιατί, αγνοούμε τους δημιουργούς που είναι γείτονές μας.
ΕΞΟΥΣΙΑ
Ό,τι αγαπούσες θα χαθεί. / Υπάρχουν, οι νόμοι της διαγραφής.
Όμως, εμείς θα φροντίζουμε / για να μπορείς να τα λες όλα,
να τα κάνεις όλα / αρκεί / να μην αλλάξεις τίποτα.
Πρέπει να μας εμπιστευθείς.
Εδώ και μερικά χρόνια ασχολούμαι μελετώντας και δημοσιεύοντας κείμενα για τους/τις λογοτέχνες των νομών της ευρύτερης περιοχής μας. Για τα βιβλία του Χρήστου Κεραμίδη «Παράκτιες διαδρομές» (2020) και «Βόρεια ακρωτήρια»(2021) των εκδόσεων Κέδρος δημοσίευσα σχετικές παρουσιάσεις. Το 2023 από τις ίδιες εκδόσεις έχουμε το βιβλίο «Ταξίδευαν με τα κύματα» (Ποιήματα και πεζά). Τα τρία αυτά βιβλία παρουσιάζονται τη Δευτέρα 27 Μαΐου στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της γείτονος Καβάλας.
Με την ευκαιρία θα παραθέσω ένα εργοβιογραφικό σημείωμα για τον Χρήστο και μετά θα προσεγγίσω τη νέα του δουλειά.
*
Ο Χρήστος Ι. Κεραμίδης γεννήθηκε το 1947 στην Καβάλα, στη χερσόνησο του συνοικισμού της Παναγίας, στην οποία συχνά «επιστρέφει» και αναφέρεται. Οι γονείς του ήταν πρόσφυγες από τον Πόντο. Έχασε τον πατέρα του στην ηλικία των πέντε ετών, γεγονός που σημάδεψε την μετέπειτα ζωή του. Σπούδασε στη Θεσσαλονίκη, στην Ανωτέρα Σχολή Υπομηχανικών. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε στη γενέτειρά του Καβάλα, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα. Εργάστηκε ως μελετητής και επιβλέπων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1994, δημοσιεύοντας το ποίημα Επιστροφή στα χαμένα οράματα στην τοπική εφημερίδα της Καβάλας Εβδόμη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή Ταξιδευτές, τυπώθηκε στην Καβάλα το 1995. Συνεργάστηκε με της τοπικές εφημερίδες δημοσιεύοντας τα πρώτα του ποιήματα. Αργότερα δημοσίευσε ποιήματά του στα περιοδικά Παρέμβαση, Περίπλους, Γιατί, Πόρφυρας και Fractal. Το ποίημά του Αόρατοι Στόχοι (από τη συλλογή Δρόμοι της βροχής) τιμήθηκε από τη Νέα Κίνηση Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (1999). Το ποίημα Ερωτικό (από τη συλλογή Ο Αύγουστος που περιμένω) ανθολογήθηκε στο Ποιητικό ημερολόγιο 2018. Συμμετείχε στο συλλογικό έργο, Παλίμψηστο Καβάλας (2009) με το ποίημα Χαμένες Μουσικές. Το ποίημα Αναζήτηση ανθολογήθηκε στο Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο 2020. Ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά και έχει εκδώσει διάφορες ποιητικές συλλογές.
Τα έργα του: «Ταξιδευτές», Καβάλα 1995, – «Στα πέλαγα του ονείρου», Καβάλα 1996, – «Δρόμοι της βροχής», Καβάλα 1998, – «Τελευταία υπόσχεση», εκδ. «Στοχαστής», Αθήνα 2001 – «Ο Αύγουστος που περιμένω», εκδόσεις «Στοχαστής», Αθήνα 2016 – «Ένα ποτάμι φως», εκδόσεις “Στοχαστής”, Αθήνα 2018, – «Παράκτιες διαδρομές», εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2020, «Βόρεια ακρωτήρια», εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2021, «Ταξίδευαν με τα κύματα» (Ποιήματα και πεζά), εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2023.
*
Ιδιαίτερα συγκινήθηκα από το νέο βιβλίο του Χρήστου Κεραμίδη, ο οποίος μέσα τα ποιήματα και πεζά κείμενά του παντρεύει στοιχεία της ζωής του, όνειρα και αγώνες για έναν καλύτερο άνθρωπο και έναν δικαιότερο κόσμο.
Διακρίνουμε μια βιοσοφία γεμάτη ανθρωπισμό και δικαιοσύνη. Μέσα από τις παιδικές του αναμνήσεις, από τους έρωτες και τις ελπίδες, στην πατρίδα του της πολυαγαπημένη Καβάλα, οικοδομεί τον λόγο του, ποιητικό και πεζό.
Συγκλονίστηκα από το πεζό του «Και τώρα ανοίξτε τις κόλες σας και γράφετε!». Αναφέρεται στον μαθηματικό του Λυκείου, που στις εξετάσεις, μπαίνει στην αίθουσα για να γράψουν, ρωτάει «Πόσοι δε έφαγαν το πρωί; Σηκώστε το χέρι!» Δεκαπέντε χέρια σηκώθηκαν, ειδοποίησε τον κλητήρα, αγόρασε 15 κουλούρια, τα πλήρωσε, τα έδωσε και τους είπε να τα φάνε.
«Μόλις τελείωσαν, έδωσε την εντολή:
– Και τώρα ανοίξτε τις κόλες σας και γράφετε!»
Εκτός από τα πεζά και τα ποιήματα έχουμε και «Στοχασμούς» (σελ. 93 – 99). Ένα δείγμα:
«Πόσο μοιάζει ο απεγνωσμένος χαρακτήρας της μαχόμενης ποίησης με τις προσδοκίες ενός έντιμου και φτωχού διαδηλωτή»
Δύο ποιήματα παραθέτουμε στη συνέχεια:
Ταξίδευαν με τα κύματα (σελ. 21)
Ήταν ποιητής. Ήθελε να τον χειροκροτούν αλλά και να
τον αποδοκιμάζουν.
Όλα να γίνονται εν βοή.
Αναλάμβανε τις ευθύνες ακόμη κι όταν
η απογοήτευση του ’κλεβε την ψυχή.
Τα ποιήματά του παρέμεναν χαραγμένα στις γέφυρες ποντοπόρων πλοίων.
Ταξίδευαν με τα κύματα
*
ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ (σελ. 63)
Κι αν έχεις στερέψει, φίλε ποιητή,
μη θλίβεσαι.
Ξέχνα τους λεκτικούς σου ακροβατισμούς.
Τις φραστικές ανακολουθίες.
Ταξίδεψε στους δρόμους της καρδιάς.
Κάνε την ίδια τη ζωή σου ποίημα.
Το ίδιο μετράει…
Ίσως και περισσότερο.
*
Κλείνοντας θα παραθέσουμε δύο παλιότερες γνώμες για το έργο του Χρήστου Κεραμίδη.
Σύμφωνα με τον φιλόλογο-ποιητή Χρήστο Τσελεπή, «Η εσωτερική αναζήτηση είναι συχνή στην ποίησή του, δεμένη κάποτε με μια διάθεση εξωτερίκευσης σκέψεων και συναισθημάτων, ώστε να γίνεται πιο άμεσα κοινωνός ο κάθε αναγνώστης και ο κάθε συνάνθρωπος».
Διαβάσαμε από την Διώνη Δημητριάδου, στο περιοδικό Οδός Πανός (τχ. 188) και προσυπογράφουμε:
«Η γραφή του Κεραμίδη δεν αποπνέει ρομαντισμό, δεν έχει λυρικές εξάρσεις· είναι γήινη και ρέει με φυσικό τρόπο, κι αν σε κάποια σημεία της συγκινεί, η συγκίνηση πηγάζει από το σκηνικό που επινοεί ο ποιητής και όχι από τις λέξεις – αυτές είναι απλές και περιεκτικές όσο πρέπει, όσο είναι αρκετό για να δηλωθεί η ουσία μιας σκέψης, μιας πράξης, μιας συνήθειας».
Χαίρομαι που στη γειτονιά μας ανθίζουν και καρποφορούν τόσα όμορφα και γόνιμα πνεύματα…
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ξάνθη, Μάιος 2024