Μαζική δηλητηρίαση προστατευόμενων ειδών: ένα νέο περιβαλλοντικό έγκλημα στον Έβρο
Ένα πολύ σοβαρό περιστατικό έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο των περιστατικών παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων που θανατώνουν ανυπολόγιστο αριθμό ζώων κάθε χρόνο στην Ελληνική ύπαιθρο, αυτή τη φορά με ρεκόρ δηλητηριασμένων ζώων.
Σε αυτήν την περίπτωση, και για πολλοστή φορά, αντιμέτωπη με την παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων ήρθε η πολύπαθη άγρια πανίδα του Έβρου, στην περιοχή μεταξύ Φερών-Αρδανίου, σε απόσταση λίγων μόνο χιλιομέτρων από το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας του δικτύου Natura 2000 «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου».
47 νεκρά ζώα και ένας Ασπροπάρης που γλίτωσε
Μέσα με τέλη Μαρτίου 2024, επί 10 μέρες έγινε μία τιτάνια προσπάθεια εντοπισμού και συλλογής κάθε δηλητηριασμένου ζώου μετά από πρωτοφανή κινητοποίηση τριών Ειδικών Μονάδων Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων: μία της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης και δύο του ΟΦΥΠΕΚΑ (ΜΔΠΠ Κεντρικής Μακεδονίας και ΜΔ Εθνικών Πάρκων Νέστου –Βιστωνίδας και Ροδόπης). Παρόντων του Δασαρχείου Αλεξανδρούπολης, στελεχών της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς και της Αντιδημαρχίας Φερών του Δήμου Αλεξανδρούπολης, σαρώθηκε από τους σκύλους μία περιοχή περίπου 5 τ.χλμ, πραγματοποιώντας διαδρομές συνολικού μήκους 120 χλμ. και εντοπίστηκαν 47 νεκρά ζώα:
- 18 καλαμόκιρκοι
- 14 τσακάλια
- 4 αλεπούδες
- 3 γερακίνες
- 2 σκύλοι
- 1 νυχτόβιο αρπακτικό πουλί (τυτώ)
- 5 θηλαστικά που δεν μπορούσαν να ταυτοποιηθούν λόγω της προχωρημένης σήψης (τσακάλι ή αλεπού)
Κατά την τελευταία μέρα των ερευνών στο πεδίο, παρατηρήθηκε να διέρχεται από την περιοχή ένας Ασπροπάρης, πτωματοφάγο είδος, αυστηρά προστατευόμενο στη χώρα μας, ο οποίος πιθανά να έπεφτε επίσης θύμα δηλητηρίασης αν τα νεκρά ζώα δεν είχαν περισυλλεγεί τις προηγούμενες ημέρες.
Τα περισσότερα ζώα που βρέθηκαν ήταν σε προχωρημένη σήψη, ωστόσο μερικά από αυτά ήταν φρεσκότερα, γεγονός που υποδεικνύει ότι τα δηλητηριασμένα ζώα παρέμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην περιοχή και συνέχιζαν να αποτελούν εστία δηλητηρίασης για επόμενα ζώα.
Έρευνα για την παράνομη χρήση δολωμάτων
Το συγκεκριμένο περιστατικό συνέβη σε κοντινή απόσταση με το περιστατικό θανάτωσης δύο χρυσαετών, ενός καλαμόκιρκου κι ενός τσακαλιού λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα, γεγονός που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι χρονικά η παράνομη χρήση δολωμάτων σε αυτή την περιοχή μάλλον συνέπεσε. Από τα παραπάνω περιστατικά το μεν εντοπίστηκε λόγω πομπού που έφερε ο ένας χρυσαετός, ενώ το άλλο δεν εντοπίστηκε και εξελίχθηκε σε μαζική δηλητηρίαση.
Τη διερεύνηση του περιστατικού ανέλαβε το αρμόδιο δασαρχείο Αλεξανδρούπολης, το οποίο διενεργεί την ποινική προανάκριση, σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Έβρου, η οποία απέστειλε τα δείγματα για τοξικολογικές αναλύσεις, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες.
Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ύπαιθρο είναι δυστυχώς εκτεταμένη. Χαρακτηριστικό είναι ότι δύο μόλις ημέρες μετά την ολοκλήρωση των ερευνών στις Φέρες, ένας Μαυρόγυπας εντοπίστηκε νεκρός από δηλητηριασμένο δόλωμα στα ορεινά της Νέας Σάντας στη Ροδόπη λόγω πομπού που έφερε.
«Η τεράστια έκταση που έλαβε το περιστατικό των Φερών αποδεικνύει την ανάγκη για άμεση ενημέρωση των αρμόδιων αρχών σε περίπτωση που κάποιοι αντιληφθούν την ύπαρξη δηλητηριασμένου δολώματος ή ζώου για να αποφευχθεί αυτή η αλυσίδα δηλητηρίασης» όπως αναφέρει η κ. Ελισάβετ Κρετ, χειρίστρια της Ειδικής Μονάδας Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης. Και συμπληρώνει ότι «καίριο ρόλο παίζει η αποτελεσματική εφαρμογή της ΚΥΑ για τα «Μέτρα και διαδικασίες για τον έλεγχο της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων σε είδη της άγριας πανίδας – Συντονισμός συναρμόδιων υπηρεσιών και φορέων», καθώς και η ενδυνάμωση της φύλαξης της υπαίθρου από τουςαρμόδιους φορείς που τα τελευταία χρόνια λόγω υποστελέχωσης είναι ελλιπής».
