ΑΓΝΩΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ 1821

Ο ξεσηκωμός του Γένους μας εναντίον του βάρβαρου κατακτητή, για την απόκτηση της Ελευθερίας, πέρασε από σαράντα κύματα. Δεν ήταν εύκολο οι άοπλοι ραγιάδες που αιώνες ζούσαν υπό τον Τουρκικό ζυγό και υπέφεραν τα πάνδεινα, να τολμήσουν να αντιμετωπίσουν τον δυνάστη που διέθετε Στρατό, οπλισμό, εφόδια (τρόφημα – πυρομαχικά) και Τούρκους τοπικούς ‘Αρχοντες που αξουσίαζαν τη ζωή των σκλαβωμένων Ελλήνων.

Διατήρησαν την γλώσσα και την Πίστη τους οι Έλληνες (Κρυφό Σχολειό), εμψυχώθηκαν απο πνευματικούς συμπατριώτες τους (Κοραής, Ρήγας, Πατροκοσμάς), οργανώθηκαν απο ενθουσιώδεις μικρούς ηγήτορες (Φιλική Εταιρεία) και με τη βοήθεια πατριωτών από όλα τα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Κωνσταντινούπολη, Θράκη, Μολδοβλαχία, Κύπρο) και εθελοντάς από το εξωτερικό (Φιλέλληνες) πέτυχαν (παρά τις διχόνοιες και τις εμφύλιες διαμάχες) μετά απο αγώνα πολλών ετών και θυσία χιλιάδων αγνών πατριωτών να απελευθερωθούν και να φτιάξουν την «ψωροκώσταινα».

Δε θα αναφέρω ονόματα ηρώων του 1821, ούτε τοπονύμια μαχών όπου χύθηκε αίμα Ελληνικό – θα προσπαθήσω όσο πιο σύντομα γίνεται να υπενθυμήσω άγνωστα ίσως γεγονότα που έχουν σχέση με την Επανάσταση του ’21.

Α. Δάσκαλος του «Γέρου του Μοριά» ήταν ο «θρύλος της κλεφτουριάς» Καπετάν Ζαχαριάς Μπαρμπιστιώτης (1759-1804), ο οποίος είπε στα παληκάρια του για τον αμούστακο ακόμη Θεόδωρο Κολοκοτρώνη (τον είχε κοντά του όταν ήταν 15 ετών) «αυτός είναι γεννημένος για Καπετάνιος»!!

Β. Οι διώξεις των Χριστιανών της Κωνσταντινουπόλεως (στις 8 Μαρτίου 1821 ο Σουλτάνος έστειλε μυστικό φερμάνι στα τζαμιά και παρήγγειλε στους Μουσουλμάνους να έχουν ετοιμότητα να αντιμετωπίσουν με όπλα τους Χριστιανούς) συντόμευσαν την Επανάσταση στη Ρούμελη και τον Μωριά. Ο Σπυρίδων Τρικούπης αναφέρει ότι απο τις 9 Μαρτίου 1821 γέμισε η Βασιλεύσουσα απο Ασιάτες στρατιώτες, οι οποίοι απο τις 14 Μαρτίου οπλισμένοι επετέθησαν στους Χριστιανούς. Ο Φιλήμων αναφέρει: « ο Σουλτάνος Μαχμούτ εμαίνετο μη βλέπων κοπτομένας πλείστας κεφαλάς…». Η θυσία λοιπόν των Ελλήνων αυτών έγινε η αιτία να συντομευθεί ο ξεσηκωμός και να επιτύχει η Επανάσταση στη Ρούμελη και τον Μωριά.

Γ. Η προσφορά των Κυπρίων εθελοντών στον ιερό αγώνα ήταν μεγάλη. Έλαβαν μέρος στα Δερβενάκια, στο Μεσολόγγι, στη Τριπολιτσά. Ο δε ανεξάρτητος Λόχος Κυπρίων είχε ξεχωριστή πολεμική σημαία και έγραφε: «ΣΗΜΕΑ ΕΛΗΝΗΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΥΠΡΟΥ» που φυλάσσεται στο Ιστορικό Μουσείο Αθηνών. Ο Κανάρης αναφέρει τον Κωνσταντίνο Κυπριώτη Ψαριανό και τον γιό του Γιώργο, οι οποίοι ήταν πυρπολητές. Ο Κολοκοτρώνης υμνεί τον Κύπριο Ιωάννη Γεωργίου και ο Μακρυγιάννης θαυμάζει τον «ανδρειότερο και γενναιότερο» Αγγελή Κύπριο.

Δ. Η παρουσία των Φιλελλήνων έπαιξε σπουδαίο ρόλο στο να διαμορφωθεί στην Ευρώπη του Μέτερνιχ ένα ευνοϊκό κλίμα για την Ελληνική Επανάσταση –

1. Ο Λόρδος Βύρων ξόδεψε την περιουσία του και έδωσε τη ζωή του στον αγώνα και εμψύχωσε τους μαχητάς στο Μεσολόγγι.
2. Ο Ευγένιος Ντελακρουά ζωγράφισε τον σπουδαίο πίνακα «Η Σφαγή της Χίου» το 1824 που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου και εντυπωσίασε όλον τον πολιτισμένο τότε κόσμο.
3. Ο Βίκτωρ Ουγκώ έγραψε το ποίημα «Ελληνόπουλο» το 1828 εμπνεόμενος απο την Επανάσταση του 1821, το οποίο αρχίζει: «Τούρκοι διαβήκαν χαλασμός…». Το μετέφρασε ο Κωστής Παλαμάς και συνεκλόνισε τους πνευματικούς ανθρώπους.
4. Ο Αμερικανός γιατρός Σάμιουελ Γκρίνλευ Χάου (1801-1876), θαυμαστής του Λόρδου Βύρωνα (είχε στην κατοχή του την περικεφαλαία και το σπαθί του Άγγλου ποιητή καθώς και άλλα προσωπικά του αντικείμενα, τα οποία χρησιμοποιούσε για να οργανώσει εράνους στις ΗΠΑ υπέρ του Ελληνικού αγώνα) ήλθε στην Ελλάδα το 1824, μόλις αποφοίτησε απο την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και βοήθησε ως χειρουργός. Επέστρεψε στις ΗΠΑ το 1827 παίρνοτας μαζί του αριθμό ορφανών παιδιών να τα περιθάλψει.
5. Ο Γάλλος Στρατηγός Ρός, απεσταλμένος στην Ελλάδα το 1825 απο το Φιλλεληνικό Κομιτάτο της Γαλλίας. Επιστρέφοντας το 1827 στη Γαλλία πήρε μαζί του μερικά Ελληνόπουλα για να τα σπουδάσει. ΄Ηταν τα παιδιά του Κανάρη, του Παπανικολή, του Μπότση, του Γιαννίτση και ο γιός της χήρας Δόμνας Βιλβίζη, ο Θεμιστοκλής.
6. Το πρώτο Κράτος που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση στις 15 Ιανουαρίου 1822 ήταν η Αϊτή. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ζάν Πιέρ Μπουαγιέ απέστειλε στις 25/01/1822 απο την Αϊτή (Χαϊτιον την ονόμαζαν τότε) επιστολή προς τους πολίτες της Ελλάδος Αδ. Κοραή, Κ. Πολυχρονιάδη, Α. Βογορίδη και Χ. Κλωνάρη στο Παρίσι με την οποία αναγνωρίζει με ενθουσιασμό την επανάσταση των απογόνων του Λεωνίδα και εκφράζει θερμές ευχές υπέρ της απελευθερώσεως απο τον ξένον ζυγόν.
7. Ο Καποδίστριας εγκαταλείποντας τη Ρωσία για να αναλάβει Κυβερνήτης της Ελλάδος, πρώτη του δουλειά ήταν να πουλήσει τα έπιπλά του και εισέπραξε 50 χιλιάδες ρούβλια, τα οποία τα έστειλε στους Έλληνες σιτέμπορους της Οδησσού, φιλοτιμηθέντες διπλασίασαν το ποσόν και αφού φόρτωσαν πέντε καράβια σιτάρι, τα έστειλαν από ένα στα Ψαρά, στην Ύδρα και στις Σπέτσες και τα δύο στο Ανάπλι.
8. Με Διάταγμα του Όθωνα στις 15/03/1838 καθιερώθηκε η 25^η Μαρτίου 1821 ως η Τρίτη Εθνική Εορτή (1^η τα «αποβατήρια» του Όθωνα στις 25 Ιανουαρίου και 2^η τα «γενέθλιά» του στις 20 Μαϊου).

 

Δεν αναφέρομαι στις έριδες και τη διχόνοια πολιτικών και Στρατιωτικών, που λίγο έλλειψε να καταδικάσουν σε αποτυχία τους ιερούς αγώνες, αλλά κλείνω το άρθρο μου θυμίζοντας ότι η τελευταία μάχη μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων με τον αδελφό του Υψηλάντη , Δημήτριο, έγινε στην Πέτρα στις 12 Σεπτεμβρίου του 1829.

 

Νικόλαος Φωτιάδης

Αντγος ε.α.