Χείλη με δημόσιο λόγο προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα απογευματινά χειρουργεία είναι ευλογία, καθώς θα βοηθήσουν όχι μόνο τους έχοντες να χειρουργηθούν άμεσα, αλλά και τους πένητες να μειώσουν την – πολλές φορές μακροχρόνια – αναμονή.
Η ίδια λογική της «παράκαμψης» όσων έχουν να πληρώσουν, επιχειρείται στο θέμα των Πανεπιστημίων. Αν έχεις χρήματα, σου φτάνουν λιγότερα από 10.000 μόρια στις Πανελλαδικές εξετάσεις για να πιάσεις την ελάχιστη βάση εισαγωγής» και να σπουδάσεις σε όποια σχολή θέλεις. Αν δεν έχεις χρήματα, για να κάνεις το όνειρό σου πραγματικότητα πρέπει, για να μπεις σε σχολές όπως η Ιατρική, να αριστεύσεις.
Είναι όμως έτσι; Μήπως τα απογευματινά χειρουργεία θα ανοίξουν τον ασκό του Αιόλου; Μήπως θα αποτελέσουν προάγγελο γενίκευσης ενός θεσπισμένου νόμιμου «γρηγορόσημου» ή «παρακαμπτήριας οδού» για κάθε διαδικασία ή παροχή προς τον πολίτη που οφείλει να διεκπεραιώνεται από το Δημόσιο και που μακροημερεύει;
Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς να έχει τη δυνατότητα να πληρώνει – νόμιμα και με διαφάνεια – ένα δικαστικό λειτουργό για να επισπεύσει την εκδίκαση της υπόθεσής του; Ή να αναλογιστεί κανείς να μπορούσε να παρακάμψει την αναμονή σε υπηρεσίες όπως η πολεοδομία με τον ανάλογο τρόπο;
Θα μπορούσε κανείς άραγε – στο μέλλον – να έχει τη δυνατότητα να «αγοράσει» τις υπηρεσίες ενός αστυνομικού ή ενός πυροσβέστη;
Και κάτι ίσως (ακόμη) πιο σοβαρό: Πώς είναι δυνατόν να δυσαρεστήσεις τον «πελάτη» που πληρώνει; Πώς να μην κάνεις τη δουλειά του;
Υπάρχουν βάσιμες ανησυχίες ότι η λογική του να έχει τη δυνατότητα να πληρώνει ο πολίτης για να εξασφαλίσει υγεία, παιδεία και αργότερα ίσως ασφάλεια, άνεση κ.λ.π. αποτελεί στρεβλή αντιμετώπιση της παθογένειας του δημόσιου μηχανισμού. Όχι μόνο δεν την αντιμετωπίζει, αλλά τη μετακινεί αποκλειστικά σε αυτούς που δεν έχουν να καταβάλουν το τίμημα.
Απ’ ότι φαίνεται, κανένα πρόβλημα, αν αυτό διευκολύνει τα οικονομικά βάρη και τις υποχρεώσεις του κράτους, που ψάχνει πολίτες-μετόχους στη φαινόμενη πλέον δίκην Ανώνυμης Εταιρείας λειτουργία του.
Πολίτες δύο ταχυτήτων, λοιπόν. Και αυτά στη χώρα που αναγνωρίζει και υπερασπίζεται δικαιώματα, αλλά όχι υποχρεώσεις.
Βασίλης Παπαδόπουλος
Ιατρός Παθολόγος
