Η «Κατ’ οίκον Ιατρική Επίσκεψη» του Γ. Κ. Γεωργίου ως νυστέρι ιστορίας
Του Θανάση Μουσόπουλου
Με πολύ ενδιαφέρον και συγκίνηση διάβασα μέσα σε μία μέρα τις 174 σελίδες του φρέσκου βιβλίου διηγημάτων του Γεωργίου Κ. Γεωργίου «Κατ’ οίκον Ιατρική Επίσκεψη» (εκδόσεις Σπανίδη, 2022).
Στα 29 διηγήματα του κύπριου χειρουργού – συγγραφέα συναντά ο αναγνώστης / η αναγνώστρια – όπως ο ίδιος σημειώνει στον Πρόλογο – «Ιστορίες γύρω από τρεις θεματικές ενότητες. Τη μακρόχρονη άσκηση της ιατρικής, τον πόλεμο του ’74 και τα παιδικά και νεανικά του χρόνια». Στη συνέχεια παρατηρεί:
«Ιστορίες γραμμένες σε ποικίλα χρονικά διαστήματα, σε βάθος χρόνου αποτυπώνουν – εν είδει μυθιστορηματικής αυτοβιογραφίας – γεγονότα, σκέψεις και συναισθήματα της εποχής που γράφτηκαν. Με λόγο, που πασχίζει να περιβληθεί τον μανδύα της τέχνης».
Θα παρουσιάσω πρώτα ένα σύντομο βιογραφικό του συγγραφέα και στη συνέχεια θα αναφερθούμε στο βιβλίο του.
Ο Γεώργιος Κ. Γεωργίου γεννήθηκε στην Λεμεσό της Κύπρου το 1955. Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ειδικεύτηκε στην Γενική Χειρουργική στο Νοσοκομείο Άγιος Παύλος στην Θεσσαλονίκη. Μετεκπαιδεύτηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής και στην Λυών της Γαλλίας. Σήμερα είναι Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Νοσοκομείου Ξάνθης. Συμμετείχε με επιστημονικές εργασίες σε Ελληνικά και Διεθνή Συνέδρια. Η συλλογή διηγημάτων, «Κατ’ οίκον ιατρική επίσκεψη», είναι η πρώτη του απόπειρα στο χώρο της λογοτεχνικής γραφής.
Στο οπισθόφυλλο του καλαίσθητου βιβλίου διαβάζουμε:
«Αφηγήσεις για ασθενείς και οδοιπόρους, του πολέμου του ’40 και του ’74, ο καθείς με τα απωθημένα του. Μια ηρωίδα με παράσημα αλλά ενδεής, ο τραυματίας και το συναξάρι του,
δικτάτορας Μεταξάς με τις μεθόδους του. Η εφημερία στο ΑΧΕΠΑ και η μοναξιά του χειρούργου πριν το κρίσιμο χειρουργείο. Το απέραντο Νοσοκομείο του Γιοχάνεσμπουργκ και η δίκη στο γκέτο του SOWETO. Είναι κα ο ασθενής με το Parkinson που αντιστέκεται, ο γιατρός που υποφέρει, ο ορειβάτης που επιμένει. Αναπόφευκτη η σύγκρουση με τους αγγλόπαιδες, οι πιτσιρικάδες στην αλάνα ακόμα διαφωνούν για την εγκυρότητα του γκολ και ο Σεϊτάν Αλαμάν, ο παλαιστής, δεν αρέσει στην εξέδρα. Ο σεβάσμιος καλόγερος πεισματικά εμμένει στον δογματισμό του. Συμπυκνωμένα στιγμιότυπα 60 χρονών βρίσκουν διέξοδο σε μια «Κατ’ οίκον ιατρική επίσκεψη», όπου ο γιατρός απεκδύεται την ιατρική του ιδιότητα και αφηγείται…»
Πολύ παραστατικά ο Γ. Κ. Γεωργίου μάς συνοδεύει σε έναν συναρπαστικό περίπατο από τα πρώτα χρόνια της ιατρικής του διαδρομής.
Ως νεαρός ειδικευόμενος: «Όμως, ως εκπρόσωπος της επιστήμης, μια άσπρη μπλούζα πολλά υποσχόμενη στα μάτια των απελπισμένων συγγενών, είμαι αποφασισμένος να κάνω ό,τι είναι δυνατόν, για να απαλύνω τον πόνο και την αγωνία του».
Και σε άλλη φάση της πορείας του: «Ως γιατροί έχουμε την αυτάρεσκη ικανοποίηση πως σώζουμε από το τραύμα ανθρώπινες ζωές, όμως αυτό δεν αρκεί, το τραύμα αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια του».
Ανάμεσα στα «ιατρικά» διηγήματα ξεχώρισα το «Γιατρός αγώνος» που συνδυάζει το λειτούργημα του γιατρού με τη φυσιολατρία και την Ολύμπια ζωή.
«Κάτω από την υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου στο οροπέδιο των Μουσών, στα 2.700 τόσα μέτρα, γίναμε απροσδόκητα μάρτυρες της ακατάβλητης δύναμης της ανθρώπινης ψυχής και της ανθρώπινης αλληλεγγύης».
Μια πολύ ενδιαφέρουσα ενότητα κειμένων σχετίζεται με διάφορες πτυχές του Κυπριακού και της εισβολής του 1974. Η ζωή του ίδιου στην Κύπρο, οι παιδικές του αναμνήσεις, η επαφή με ανθρώπους που έζησαν τις φάσεις του δράματος.
«Είχαμε να επιλέξουμε ανάμεσα στο εφικτό και το ευκταίο. Περίεργες έννοιες. Εφικτό η ανεξαρτησία, ευκταίο η Ένωση».
Θα είχε πολύ ενδιαφέρον μια ανάγνωση των διηγημάτων ως πανόραμα του κυπριακού – όπως εμφανίζεται σε πολλά κείμενα του Γ. Κ. Γεωργίου. Μια ζεστή και συνάμα ψύχραιμη ματιά.
Κλείνοντας την περιδιάβασή μου στην «Κατ’ οίκον Ιατρική Επίσκεψη», λόγω και της Μικρασιατικής Πληγής 1922 που τιμούμε, αναφέρω το διήγημα «Οι Μικρασιάτικες ρίζες» (σελ.109 – 118). Ξεκινά;
«Μεγάλωσα με μνήμες μικρασιάτικες. Ήταν ο πατέρας, η γιαγιά, οι θείοι, η μικρασιατική παροικία και οι στενοί δεσμοί τους. Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 η λέξη ‘πρόσφυγας’ είχε αυτονόητα την έννοια του Έλληνα της Μικράς Ασίας».
Η γιαγιά και ο πατέρας του συγγραφέα φέρνουν στο μυαλό του παλιά και νεότερα βιώματα. Συγκινητικό του ταξίδι του γιατρού – για λογαριασμό του πατέρα και όλων των μικρασιατών προγόνων – στις πατρογονικές εστίες της Μικράς Ασίας. Ειδικά όταν εκφωνεί δυνατά στην αρχέγονη πατρίδα τους Ομηρικούς στίχους:
«Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσε».
Ο Γεώργιος Κ. Γεωργίου ως νέος Οδυσσέας θέτει το νυστέρι της ιστορίας – με όλα τα παρεπόμενα – στις αποτυπώσεις της ατομικής και συλλογικής μνήμης.
Γιατρέ, περιμένω το επόμενο έργο σας, με λαχτάρα…
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΞΑΝΘΗ, ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ 2022