Συμπεράσματα από το 17ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης
Κέντρο διαλόγου για τη δημοσιογραφία και την ενημέρωση έγινε στις 21-23 Οκτωβρίου το νησί της Σαμοθράκης, όπου πραγματοποιήθηκε το 17ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο, αναβιώνοντας ύστερα από 15 χρόνια έναν θεσμό για τον ελληνικό δημοσιογραφικό κόσμο.
Το 17ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο Σαμοθράκης ήταν υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Το διοργάνωσε η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σε συνεργασία με την ΠΟΕΣΥ και τις Ενώσεις Συντακτών και με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.
Στην ιστοσελίδα του συνεδρίου press-samothraki.gr είναι αναρτημένες φωτογραφίες από το τριήμερο της διοργάνωσης.
Στα βασικά συμπεράσματα των εργασιών περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:
Υπάρχει έλλειμμα στην αντίληψη και την ενημέρωση γύρω από τα θέματα ασφάλειας των δημοσιογράφων. Είναι περιοριστικός ο τρόπος που χαρακτηρίζεται το πρόβλημα, αν συνδέεται μόνο με την κάλυψη πολεμικών συγκρούσεων, διαδηλώσεων, επεισοδίων και αγνοούνται άλλα πεδία στα οποία η υποστήριξη στους λειτουργούς της Ενημέρωσης είναι απαραίτητη.
Η επίλυση των προβλημάτων γύρω από την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και την Ελευθερία του Τύπου δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη και πρέπει να επιχειρηθεί από πολλές πλευρές. Σταθερή προϋπόθεση είναι όμως η πολιτική βούληση, για την οποία πρέπει να υπάρχει σταθερή πίεση στις αρχές, τους θεσμούς, τα πολιτικά κόμματα.
Η αναζήτηση λύσεων δεν πρέπει γίνεται σε πλαίσιο πολιτικής πόλωσης.
Η συζήτηση γύρω από την Ελευθερία του Τύπου και την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων δεν μπορεί να γίνεται ερήμην των οικονομικών συνθηκών στις οποίες καλούνται να λειτουργήσουν τα ΜΜΕ και να εργαστούν οι δημοσιογράφοι. Δεν μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητη δημοσιογραφία χωρίς οικονομική υγεία των ΜΜΕ. Η πολιτική εξάρτηση δεν είναι αποκλειστική απειλή, η εμπορική είναι εξίσου μεγάλης σημασίας.
Η δημοσιογραφία αλλάζει και χρειάζεται εξειδίκευση, σε βάθος έρευνα και νέα μοντέλα χρηματοδότησης. Το κοινό πρέπει να εξοικειωθεί με την ιδέα αυτή, μέσω πρωτοβουλιών media literacy, ώστε να αναγνωρίζει και να υποστηρίζει την αδέσμευτη και άρτια ενημέρωση.
Πρέπει να ενισχυθεί η στήριξη των δημοσιογράφων από στελέχη και τους ανωτέρους τους στα ΜΜΕ στα οποία εργάζονται.
Η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων αγγίζει πολλά σημαντικά σημεία, όπως η ιδιοκτησιακή διαφάνεια, η λειτουργία ανεξάρτητων αρχών, η εσωτερική ελευθερία στα ΜΜΕ.
Είναι ευπρόσδεκτες οι πολιτικές πρωτοβουλίες υπέρ της ασφάλειας των δημοσιογράφων, όπως η πρόσφατη δημιουργία task force με αυτόν τον σκοπό. Οι ενώσεις συντακτών ενθαρρύνουν κάθε ανάλογη πρωτοβουλία, χωρίς να θεωρούν ότι εξαντλείται σε αυτές το περιθώριο των πολιτικών παρεμβάσεων για τη διασφάλιση των συνθηκών ελεύθερης άσκησης του δημοσιογραφικού έργου.
Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες έχουν μειωμένη σημασία αν δεν υπάρχει διαρκής μέριμνα για εφαρμογή του και δεν είναι σωστό να θεωρούνται αποκλειστικός τρόπος ρύθμισης του τοπίου της Ενημέρωσης
Η στήριξη των θυμάτων SLAPPS δεν εξαντλείται στο νομικό πεδίο. Η ψυχολογική και ηθική στήριξη, η θεσμική θωράκιση και η εκπαίδευση των δημοσιογράφων στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση εξοντωτικών αγωγών είναι σημαντικά μέσα για αντιμετωπιστεί συνολικά το φαινόμενο. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να αξιοποιηθούν σχήματα και πρακτικές που αναπτύσσονται και εκτός Ελλάδος, αλλά και να αναπτυχθούν ανάλογες εντός Ελλάδας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο
