Λίγα λόγια για τον Ιάκωβο Μαρτίδη και το πλούσιο έργο του
Του Θανάση Μουσόπουλου

Με την ευκαιρία της παρουσίασης στην Ξάνθη του νέου έργου  του Ιάκωβου Μαρτίδη με τίτλο «Ο καφές, η γέφυρα και ο Μαντέλα», θυμήθηκα όσα έγραψα στο πρόσφατο παρελθόν για την πλούσια παρουσία του.

Στο άρθρο μου «ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ, 2 (ΔΗΜ. ΜΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ  – ΙΑΚ. ΜΑΡΤΙΔΗΣ)» (Ιούλιος 2021) γράφω για τον φίλο Ιάκωβο.

Στα κείμενα αυτής της σειράς, που αποσκοπούν στην προσέγγιση της λογοτεχνίας της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, θεωρώ σκόπιμο να ξεκινήσω με τη διευκρίνιση όρων.    Η τέχνη του λόγου έχει ποικίλες αποχρώσεις. Ανάλογα καλύπτεται με τους όρους Λογοτεχνία και Γραμματεία. Ο πρώτος περιλαμβάνει τα γραπτά και προφορικά προϊόντα του έντεχνου λόγου, ενώ ο δεύτερος όρος είναι ευρύτερος και υπονοεί  το σύνολο των – γραπτών κατά κανόνα- κειμένων μιας συγκεκριμένης κοινότητας, λογοτεχνικών και μη. Η τέχνη του λόγου παρακολουθεί εν γένει την ιστορία και τον πολιτισμό μας κοινωνικού συνόλου, εντασσόμενη σε ευρύτερα χωροχρονικά πλαίσια. […] Η Τέχνη του λόγου δεν έχει προκατειλημμένα όρια. Αυτό το ένιωσα πολλές φορές διαβάζοντας τα κείμενα και του δεύτερου δημιουργού.

Ο Ιάκωβος Θ. Μαρτίδης γεννήθηκε το 1957 στην Δράμα όπου και μεγάλωσε. Το 1975 πέρασε με υποτροφία στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στα πλαίσια της εξειδίκευσής του στην Ψυχιατρική, εκπαιδεύτηκε μεταξύ άλλων στην οικογενειακή θεραπεία και στην θεραπεία ζεύγους. Τελείωσε με άριστα τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Κοινωνική Ψυχιατρική.

Είναι μέλος διαφόρων επιστημονικών συλλόγων και εταιρειών που ασχολούνται με την ψυχική υγεία και την ψυχοθεραπεία και ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας για την Γνωστική και τη Συμπεριφορική ψυχοθεραπεία.

Ζει και εργάζεται στη Δράμα ως ψυχίατρος, ασχολούμενος με την ατομική ψυχοθεραπεία, την ομαδική ψυχοθεραπεία, την συμβουλευτική γονέων, την οικογενειακή θεραπεία και τον επαγγελματικό προσανατολισμό. Διοργανώνει επίσης ποικίλα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια. Τον απόλαυσα σε εκδηλώσεις στην Ξάνθη. Αυτό που θαυμάζω επίσης είναι τα βιβλία του. Είναι πολλά, θα σας παρουσιάσω δύο, που τα μελέτησα και τα απόλαυσα.

Το πρώτο είναι το «ΠΛΑΘΟΝΤΑΣ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ – ΓΟΝΙΟΣ ΑΠΟ ΤΟ Α ΩΣ ΤΟ Ω». Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:

Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται και αναλύει με έναν απλό και κατανοητό τρόπο εικοσιτέσσερα σημαντικά θέματα που αφορούν τις σχέσεις γονιών-παιδιών βασιζόμενο στην ελληνική πραγματικότητα. Ενθαρρύνει τους γονείς να δουλέψουν για τη δημιουργία σχέσεων που θα βασίζονται στην αγάπη, την αλληλοκατανόηση και τον αλληλοσεβασμό.
Συμβάλλει να διαχειρίζονται ποιοτικότερα και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα τα προβλήματα που προκύπτουν. Είναι μοναδικό και πρωτότυπο στο είδος του […]. Συνδυάζει την τεκμηριωμένη παιδαγωγική άποψη, την επιστημονική γνώση με την πρακτική της εφαρμογή με παραδείγματα, χωρίς θεωρητική ορολογία.
Ένας πρακτικός “οδηγός” για το πως κτίζεις μια υγιή σχέση με τα παιδιά σου και -γιατί όχι;- πως μπορείς να πλάσεις ευτυχισμένα παιδιά! Η αμεσότητα του τρόπου γραφής φιλοδοξεί να γοητεύσει τον αναγνώστη».

Και το δεύτερο: «ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ – ΟΣΑ ΘΑ ΑΞΙΖΕ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΑΣ». Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:

«Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει στερημένος από υλικά αγαθά! Δεν μπορεί όμως να ζήσει χωρίς νόημα! Και ο άνθρωπος συγκρούεται ανάμεσα στη θέληση για ζωή με νόημα και στο ανυπόφορο βάρος της υπάρξεως που προέρχεται από την ανυπαρξία νοήματος και λόγου ζωής.
Δύσκολο πράγμα να είναι κανείς τυφλός. Ακόμη πιο δύσκολο όμως είναι να έχει κανείς όραση και να μην έχει όραμα!… Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να μη δεσμεύεται από τη φύση του, από τις αναπηρίες του και γενικότερα από το όποιο τραυματικό παρελθόν.

…Πέρα από τη σιλικόνη που πετρώνει στήθη, μάγουλα και χείλη, υπάρχει και η ψυχολογική σιλικόνη που παγώνει καρδιές, χαμόγελα και λόγια… Φοβόμαστε τις πτώσεις, όχι όμως τις εκπτώσεις στη ζωή μας! Φοβόμαστε τον θάνατο, αλλά εξακολουθούμε ανυποψίαστοι να σκοτώνουμε τις ώρες μας καθημερινά!
…Η συνειδητή μετατροπή της ανάγκης της σχέσης σε επιθυμία της σχέσης με τον άλλον, κάνει τη μεγάλη διαφορά. «Σε αγαπώ και επειδή σε αγαπώ σε έχω ανάγκη». Η ζωή είναι το επιπλέον της αγάπης. Δηλαδή αρχίζεις ουσιαστικά να ζεις μόνον όταν αγαπάς και στο μέτρο που αγαπάς».

Θα κλείσουμε το σημερινό κείμενο με ορισμένες σκέψεις του Ιάκωβου : «Αν δεν έχουμε την ομορφιά μέσα μας, είναι δύσκολο να τη δούμε και κυρίως να την αναγνωρίσουμε στον άλλον. Αν κυριαρχεί μέσα μας η ομορφιά, είναι ευκολότερο να την αναγνωρίσουμε και στο πρόσωπο του άλλου. Αν κυριαρχεί μέσα μας η ασχήμια, η ματιά μας είναι γκρίζα και μέσα από αυτή τη ματιά γκριζάρουν τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα. Άλλωστε στις διαπροσωπικές μας σχέσεις πολύ συχνά προβάλλουμε στον άλλον τα δικά μας στοιχεία. Γράφει ο Φραντς Κάφκα: «Όποιος διατηρεί την ικανότητα να βλέπει την ομορφιά, δεν γερνάει ποτέ». Και συμπληρώνει ο Πεσσόα: «Όταν η ψυχή πάψει να θαυμάζει, έχει ηττηθεί».

Αναρωτιέμαι, τι είναι και τι δεν είναι Τέχνη του Λόγου, Λογοτεχνία …

Υπόσχομαι ότι θα μελετήσω το νέο έργο του Ιάκωβου Μαρτίδη και θα το παρουσιάσω.

Στο κείμενό μου αυτό θα αρκεστώ στην παρουσίαση του Οπισθόφυλλου.

Ιστορίες ευθύνης και ανευθυνότητας σ’ έναν κόσμο που αλλάζει.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αγωνιούμε με την ιδέα και μόνο του θανάτου.
Τα κρίσιμα όμως ερωτήματα είναι άλλα:
• Αν ζούμε και πώς ζούμε!
• Υπάρχει μεράκι και αγάπη σε αυτά που κάνουμε;
• Νιώθουμε ευγνώμονες για όλα τα δώρα που μας δόθηκαν ή τα θεωρούμε δεδομένα και τα προσπερνάμε;
• Χαιρόμαστε αυτά που έχουμε ή γκρινιάζουμε για όλα αυτά που θα θέλαμε να έχουμε;
• Αναλαμβάνουμε την ευθύνη ή την προβάλλουμε στους άλλους;
• Πόση αλήθεια έχει η ζωή μας;
• Πόση ελευθερία αντέχουμε;

Όταν κατανοήσουμε ότι η υπευθυνότητα και η ελευθερία είναι έννοιες αλληλένδετες, όταν αρχίσουμε να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες, που συνήθως υπάρχουν ακόμα και στις δυσκολίες, όταν συνειδητοποιήσουμε ότι τίποτε δεν είναι αυτονόητο και δεδομένο και κατανοήσουμε ότι ο ένας έχει ανάγκη τον άλλον, τότε ναι, υπάρχει ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο.
Με το βιβλίο αυτό ο αναγνώστης συνειδητοποιεί τις ανεκμετάλλευτες εκπληκτικές δυνατότητες που έχουμε όλοι μας και κατανοεί ότι η αλλαγή στάσης ζωής είναι το κλειδί που μπορεί να αλλάξει ριζικά την καθημερινότητά μας, ώστε να ζήσουμε μια ζωή με ποιοτικές εμπειρίες και συν-κινήσεις…

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΑΝΘΗ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022