Βόρειος Εύβοια
Γράφει ο Ηλίας Σταμπολιάδης
Τις ημέρες αυτές πολύ θόρυβος γίνεται για τα αίτια, τις ευθύνες και την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν οι πρόσφατες πυρκαγιές. Είναι προφανές ότι υπάρχει σύγχυση και πολιτικές εκατέρωθεν σκοπιμότητες που όπως έχει αποδειχθεί ιστορικά δεν συνεισφέρουν στην επωφελέστερη για τον τόπο λύση των προβλημάτων.
Υπάρχουν δύο θέματα που πρέπει να διαχωριστούν και που φέρουν διαφορετικό βαθμό ευθύνης και κυρίως διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης. Το ένα θέμα είναι Πυρκαγιές, Περιβάλλον και Αναδάσωση και διαφέρει από το δεύτερο που είναι Λιγνίτης, Ανεμογεννήτριες , ΑΠΕ. Είναι άπρεπο να συνδέουμε τις πυρκαγιές με τις ανεμογεννήτριες και να μιλάμε για σκοπιμότητες όταν έχει ήδη δοθεί άδεια εγκατάστασης τους σε δασικές αλλά και σε αναδασωτέες περιοχές. Θα ήταν ανόητος κάποιος να κάψει το δάσος εξεγείροντας την οργή της κοινής γνώμης όταν μπορεί να κάνει στην δουλειά του στο υγειές δάσος ή στο ήδη καμένο κατά το παρελθόν που έχει ήδη πρασινίσει.
Στο πρώτο θέμα, Πυρκαγιές, Περιβάλλον και Αναδάσωση, υπάρχουν ερωτήματα εθνικής ασφάλειας με σοβαρές ενδείξεις εμπρησμών. Υπάρχουν επίσης ερωτήματα επιχειρησιακής οργάνωσης, δομών και επάρκειας μέσων για την πυρόσβεση, για τα οποία την ευθύνη δεν έχει μόνο η παρούσα κυβέρνηση αλλά και όλες οι προηγούμενες και κυρίως η κομματική οργάνωση του πολιτικού συστήματος το οποίο θα πρέπει να αναμορφωθεί με συνταγματικές διατάξεις. Στο ίδιο θέμα υπάγονται και τα προβλήματα περιβάλλοντος και αναδάσωσης που πρέπει να απαντηθούν με γνώμονα τον καλύτερο σχεδιασμό και αξιοποίηση, φυσική, οικονομική και περιβαλλοντική. Τα περί αναγκαστικής αναδάσωσης και “σωστών” ποικιλιών εισαγομένων δενδρυλλίων καλύτερων από τα αυτοφυή δεν αποτελούν πανάκεια για την λύση αλλά πολιτικές σκοπιμότητες.
Όσον αφορά το δεύτερο θέμα, Λιγνίτης, Ανεμογεννήτριες , ΑΠΕ, τα κριτήρια δεν πρέπει να είναι μόνο περιβαλλοντικά με την απαράδεκτη αιτιολογία της κλιματικής αλλαγής, που δεν οφείλεται στο CO2 αλλά στην ηλιακή δραστηριότητα (βλέπε εργασίες του καθηγητή Αντώνη Φώσκολου), αλλά πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψιν την αυτόνομη οικονομική ανάπτυξη της χώρας και την απεξάρτηση της από ξένα συμφέροντα.
Πολλά από αυτά τα έχω ήδη αναφέρει σε άλλες παρεμβάσεις μου αλλά στο παρόν θα ήθελα να επικεντρωθώ σε μία πτυχή της ανάπτυξης ειδικά της Βορείου Ευβοίας. Η Βόρειος Εύβοια δεν είναι μόνο δάση, βοσκότοποι, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τουριστικές παραλίες αλλά και υπέδαφος.
Εδώ υπάρχουν δύο από τις μεγαλύτερες μεταλλευτικές δραστηριότητες της Ελλάδος. Η μία είναι αυτή της ΛΑΡΚΟ που μετά από την σκανδαλώδη μεταπολιτευτική διαχείριση κομματικής έμπνευσης ευρίσκεται σε καθεστώς εκκαθάρισης και πώλησης. Η εταιρεία εκμεταλλεύεται τα νικελιούχα κοιτάσματα λατεριτών όχι μόνο της Ευβοίας, αλλά της Λοκρίδας και της Καστοριάς με μεταλλουργικό εργοστάσιο στην Λάρυμνα όπου παράγεται σιδηρονικέλιο.
Η άλλη δραστηριότητα είναι η εκμετάλλευση κοιτασμάτων μαγνησίτη, γνωστός ως λευκόλιθος. Σήμερα εδώ δραστηριοποιείται η εταιρεία ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ που μετά δυσκολίας προσπαθεί να αναβιώσει την παλιά δόξα της FIMISCO του γνωστού Συγκροτήματος Σκαλιστήρη. Τότε εργάζοντο πάνω από 3000 άτομα τα οποία προήρχοντο από τα χωριά που σήμερα μάθαμε ότι εκκενώθηκαν με τις φωτιές, από το Σπαθάρι, την Κήρινθο και την Λίμνη μέχρι την Αγία Άννα, την Κερασιά, τους Παπάδες και τις Γούβες. Η εταιρεία είχε κατακόρυφη ανάπτυξη της παραγωγής που περιελάμβανε εξόρυξη και εμπλουτισμό λευκολίθου, κλιβάνους για την παραγωγή καυστικής και διπύρου μαγνησίας εξαιρετικής ποιότητας και εργοστάσιο τελικού προϊόντος πυριμάχων τούβλων περιζήτητων ανά τον κόσμο έως την Ιαπωνία και κυρίως στην Ευρώπη. Η FIMISCO έκλεισε μετά από την κρατικοποίηση της κατά την μεταπολίτευση πράγμα που ανάγκασε και εμένα να εγκαταλείψω την εκεί καριέρα μου, αρχικά ως Προϊστάμενος Έρευνας και στην συνέχεια Τομεάρχης Παραγωγής και να ακολουθήσω ακαδημαϊκή καριέρα στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Περιττό να πω ότι ο εξοπλισμός της εταιρείας, τελευταίας τεχνολογίας, πουλήθηκε για “παλιοσίδερα”.
Όλη η καμένη περιοχή από τον Ευβοϊκό έως το Αιγαίο ευρίσκεται πάνω σε μαγνησιοπυριτικά οφιολιθικά πετρώματα μέσα στα οποία ευρίσκονται φλέβες λευκολίθου απαραίτητου για την αναβίωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας. Οποιαδήποτε επιτροπή ανάπτυξης της περιοχής πρέπει να λάβει σοβαρά αυτήν την δυνατότητα. Θα σας φανεί παράξενο και ίσως αντιδεοντολογικό, αλλά έχω πλήρη συναίσθηση της πραγματικότητας, τώρα με τις φωτιές, φάνηκε η γη και μαζί με τα αντιπλημμυρικά έργα θα πρέπει να δοθεί άδεια γεωλογικής χαρτογράφησης και έρευνας της περιοχής. Αν το πεις αυτό στους πολιτικούς και τους επαγγελματίες οικολόγους θα σε κυνηγήσουν όπως κυνήγησαν και μένα όταν προσπάθησα να κόψω ένα από τα πολλά πεύκα που φύτρωσαν στο χωράφι μου στην Κήρινθο όσο εγώ έλειπα στην Κρήτη.
Σήμερα τα καμίνια λευκολίθου στην Εύβοια ψήνουν λευκόλιθο Τουρκίας, όπως οι τηλεοράσεις δείχνουν τις τουρκοσειρές για τις οποίες διαμαρτύρεται ο ΙΗΑ. Αλλοίμονο μας εάν οι επιτροπές ανάπτυξης των καμένων οριστούν με κριτήριο την εκλογική ισχύ των κομμάτων, την ψευδο-οικολογική αντίληψη που έχει δημιουργηθεί ή την αίγλη των ονομάτων και όχι την εμπειρία που προέρχεται από τον μόχθο διαχείρισης της ισορροπίας της φύσης και των αναγκών της ζωής. Ο όρος οικολογία σημαίνει οργάνωση του οίκου μας που πρέπει να εξυπηρετεί τις άμεσες και μακροχρόνιες ανάγκες επιβίωσης και δεν είναι ιερή αγελάδα που δεν πρέπει να αγγίζουμε.
Καθηγητής Ηλίας Σταμπολιάδης
Μηχανικός Μεταλλείων Μεταλλουργός
Μέλος του ΙΗΑ
Χαλκίδα
