Ειδήσεις

ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΜΑΓΓΙΔΗΣ – ΑΠΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΤΟ ΧΑΪΔΕΥΤΟ ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
Του Θανάση Μουσόπουλου

 Μελετώντας τους λογοτέχνες της Ανατολικής Μακεδονίας, Καβάλας και Δράμας, έχω την ευκαιρία και χαρά να φέρω στη μνήμη μου μια σειρά από δημιουργούς των οποίων γνώρισα και παρουσίασα το έργο.

  Κατά την προηγούμενη δεκαετία ήρθα σε ουσιαστική επαφή με τον κοντοχωριανό μας από την Καβάλα Πασχάλη Μαγγίδη, που πριν δέκα χρόνια – τον Οκτώβρη του 2011 παρουσίασα το πρώτο μυθιστόρημά του «Δεύτερη ευκαιρία» (2010). Τότε σημείωνα ότι «Μέσα στην πληθώρα, στον καταιγισμό των μυθιστορημάτων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, αντιγράφοντας τα περισσότερα τις ελληνικές ή ξένες τηλεοπτικές σειρές, είναι θέμα πολλές φορές τύχης να πέσεις πάνω σε κάποιο βιβλίο που αξίζει τον κόπο να διαβάσεις».

  Η πνευματική διαδρομή του συγγραφέα Πασχάλη Μαγγίδη ταυτίζεται με την περίοδο της λεγόμενης ‘κρίσης’, η επιστημονική του σκευή είναι οικονομική, η επαγγελματική του πορεία είναι ταυτισμένη με τα δημόσια οικονομικά. Άρα, ποιος καταλληλότερος να χειριστεί θέματα “κρίσης” στην ιδιωτική ζωή. Στα μυθιστορήματά του άμεσα ή έμμεσα μιλά για τις δυσκολίες της νεοελληνικής κοινωνίας.

  Ο Πασχάλης Μαγγίδης γεννήθηκε στο Χαϊδευτό της επαρχίας Νέστου Καβάλας, τελείωσε το τμήμα Οικονομικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, υπηρέτησε στο Υπουργείο Οικονομικών, απόπου συνταξιοδοτήθηκε με το βαθμό του Διευθυντή. Έλαβε δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στον τομέα της Δημόσιας Οικονομίας. Στα Γράμματα παρουσιάστηκε το 2010 στις εκδόσεις Ιωλκός, όπου εκδόθηκαν  ως τώρα τα μυθιστορήματά του. Το 2013 τιμήθηκε για το πνευματικό του έργο από το Δήμο Νέστου.

Το δεύτερο μυθιστόρημα του Μαγγίδη «Στη χάση του φεγγαριού» (2011) κινείται στο δίπολο έρωτας – θάνατος, όπως κατά κάποιο τρόπο είδαμε και στο πρώτο βιβλίο του. Στο βιβλίο όμως αυτό έχουμε περισσότερη επεξεργασία σε επίπεδο μορφής και μεγαλύτερη εμβάθυνση σε επίπεδο περιεχομένου. Επιπλέον, τονίζεται ο ιδιαίτερος ρόλος της φιλίας. Μια γενική διαπίστωση είναι η αφηγηματική άνεση την οποία πλέον κατέκτησε ο συγγραφέας. Στη γραφή, πολύ σημαντικό είναι τι γράφεις, πιο σημαντικό όμως είναι τι σβήνεις.

  Το 2013 δημοσιεύθηκε το τρίτο μυθιστόρημά του «Όταν το παρελθόν επιστρέφει», πάλι από τις εκδόσεις Ιωλκός.

 Στο βιβλίο αυτό δυστυχή περιστατικά έφεραν κοντά τον Αλέξη και τη Ναυσικά. Στη σύνταξη ο Αλέξης, νεότερη η Ναυσικά παλεύει, ξενοδουλεύοντας για να ζήσει και να μεγαλώσει το κοριτσάκι της. Η σχέση τους με τον καιρό γίνεται περισσότερο από φιλική, αλλά διάφορα γεγονότα αναστέλλουν την εξέλιξή της.

  Το 2014 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα «Καταχνιά και ηλιοφάνεια».  Με τον έρωτα, την πιο μεγάλη δύναμη στη ζωή, οι άνθρωποι ξεπερνούν πολλές δυσκολίες κι αντιξοότητες. Υπάρχουν, όμως, κάποια περιστατικά, που  σκοτώνουν τον άνθρωπο. Άλλοτε πάλι υπάρχει κάτι που γίνεται το προδρομικό γεγονός μιας βαθιάς κατάθλιψης που τον οδηγεί μέχρι και σε σκέψεις αυτοκτονίας. Θα βρει πάλι κάτι για να κρατηθεί στη ζωή. Τα έντονα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου οδηγούν στις δαιδαλώδεις διαδρομές του μυαλού .

 Το πέμπτο μυθιστόρημα του Πασχάλη Μαγγίδη “Το Τίμημα” (2015, εκδ. Ιωλκός, σελ. 335) αναφέρεται κατευθείαν στο πλέγμα προβλημάτων που συνδέονται με την “κρίση”: λειτουργία του καπιταλισμού και ηθική, σπουδές και εργασία, ψυχολογία του πτυχιούχου ανέργου, συμπεριφορά των εργοδοτών απέναντι στους εργαζόμενους με την απειλή της ανεργίας, αναζήτηση λύσεων από τους ανέργους στο εσωτερικό και εξωτερικό, ρόλος του έρωτα, της φιλίας, της οικογένειας στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής και δη της “κρίσης”.

  Η αφετηρία και η διαδρομή του συγγραφέα, από την Ανατολική Μακεδονία στο Κέντρο, αποτυπώνεται στο νέο μυθιστόρημά του που θα επισήμανα ότι υπαρξιακά κλείνεται στο εξής απόσπασμα:

 “Όλοι νομίζουμε ότι το καλό κρατάει για πάντα. Κι ακόμα, όταν ευημερούμε και είμαστε κι ευτυχισμένοι, δε σκεφτόμαστε καθόλου αυτούς που δυστυχούν. Νομίζουμε πως όλος ο κόσμος ζει σαν κι εμάς. Μόνον όταν και οι ίδιοι δυστυχήσουμε, βλέπουμε καθαρά γύρω μας” (σελ. 176).

    Βαρύ το τίμημα – όποιος το καταλάβει – όποιος το βιώσει. Η κοινωνική συνοχή και η ατομική ευημερία πετυχαίνονται  με την αυτογνωσία και την αλληλεγγύη. Ποιος ξέρει τι αξίζει και τι δεν αξίζει…

  Για τα προηγούμενα βιβλία του είχα γράψει τα άρθρα ‘ΕΝΑΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ’ και ‘O  ΠΕΖΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ’. Τώρα προσθέτω: «Ο φιλόσοφος της ζωής και των ανθρώπινων σχέσεων».

  Μελετώντας το σύνολο του πεζογραφικού του έργου διαπιστώνουμε κάποιες σταθερές. Δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γραφής του Μαγγίδη είναι η παράθεση αποσπασμάτων από συγγραφείς και η διατύπωση θέσεων φιλοσοφικών/θεωρητικών πάνω σε ποικίλα προβλήματα, πολιτικά, κοινωνικά, αισθητικά. Ως ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό  σημείο οφείλουμε να αναφέρουμε το σχετικό με την τέχνη και την ιστορία της. Παρακολουθούμε περιγραφές έργων τέχνης και  έκθεση αισθητικών αναλύσεων και θεωριών. Διαβάζοντας πολλές σελίδες του βιβλίου, έχεις τη χαρά να γευθείς αισθητικές αναλύσεις και περιγραφές μουσείων και έργων κλασικών τέχνης.

  Το τελευταίο έργο του Πασχάλη Μαγγίδη «Προσδοκίες»  (2017) κατά την παρουσίαση του βιβλίου:

«Προσδοκίες και αγώνας πολύς για επιτυχία, που άλλοτε είναι επαγγελματική κι άλλοτε είναι μόνο στην προσωπική ζωή. Συνήθως όχι και στους δυο τομείς, γιατί η επίτευξη της μιας γίνεται σε βάρος της άλλης. Αυτό συνέβη και με τους δύο φίλους, Θέμη και Αλέκο. Έρωτας, πάθη, απογοητεύσεις, σκίαζαν τη χαρά της επαγγελματικής τους επιτυχίας. Και δυστυχώς, η θλίψη δεν ήταν μόνο δική τους, αλλά και όλων των δικών τους ανθρώπων, αφού η ζωή του καθενός επηρεάζεται από τον τρόπο ζωής, άλλων μεν έμμεσα και άλλων άμεσα και καθοριστικά. Σε καμιά περίπτωση, όμως, ο πόνος και η δυστυχία δεν πρέπει να οδηγούν στην απόγνωση. Η ζωή είναι τροποποιήσιμη ως την τελευταία της ώρα».

   Στο μυθιστόρημα αυτό ένας νομικός και ένας γιατρός αφενός αφοσιώνονται απολύτως στο λειτούργημά τους, αφετέρου αντιμετωπίζουν προβλήματα στην προσωπική τους ζωή. Το μυθιστόρημα είναι πλήρες από τις ανθρώπινες σχέσεις. Όμως δεν είναι αρκετό για την ευτυχία ούτε η επαγγελματική επιτυχία ούτε οι κοινωνικές σχέσεις. Μπορεί να διαβάζεις τα καλύτερα βιβλία, να απολαμβάνεις τις καλύτερες εκθέσεις και ταινίες, όμως να μην είσαι  πλήρης και ευτυχής.

  Παίζουν ρόλο οι προσδοκίες. Γράφει ο συγγραφέας:

«’Θα πονάει κι αυτή’ συλλογίστηκε ‘έχοντας όλες τις προσδοκίες πεθαμένες στο καλάθι αχρήστων’. Της έδωσα υποσχέσεις, την έβγαλα απ’ τη ζωή της, την τράβηξα στο δρόμο μου και την άφησα σαν παραφορεμένο ρούχο».

  Πόσο σημαντικό στη ζωή μας είναι οι προσδοκίες. Όχι τι κατορθώνουμε –  αλλά τι προσδοκούμε να κατορθώσουμε.

  Ο Πασχάλης Μαγγίδης στο μυθιστόρημα «Προσδοκίες» έχει προχωρήσει πολύ και ‘αναγκάζει’ τον αναγνώστη/την αναγνώστριά του να απολαύσει όχι μόνο τη  μορφή αλλά και το περιεχόμενό του.

  Κατά την παρελθούσα δεκαετία ο Πασχάλης Μαγγίδης με το σύνολο του πεζογραφικού έργου έχει κατακτήσει μια σημαντική θέση στην τέχνη του λόγου. Άξιος εκπρόσωπος της επαρχίας Νέστου στο Κέντρο.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΑΝΘΗ, ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

Σχετικά Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button