Nιλγκιούν Τουρσέν Ογλού, “Βουβές κραυγές…Sessiz Cigliklar…”, εκδόσεις Σπανίδης 2019
Γράφει η Ελένη Εφραιμίδου
Η πρώτη ποιητική κατάθεση της Νιλκιούν Τουρσέν Ογλού* με τη δίγλωσση συλλογή ποιημάτων της, Βουβές Κραυγές, στην ελληνική και τουρκική γλώσσα, μας ταξιδεύει στον βαθύ εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, όμοιου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Οι Βουβές Κραυγές, της Νιλκιούν, αναζητούν τον αρχέγονο αθώο εαυτό, την πρώτη αθωότητα ως θεμέλιο της ψυχής, τη σπίθα της νεότητας μακριά απ’ τις δυσαρέσκειες της καθημερινής επίγειας ζωής. Η επίκληση της σιωπής, σκοπό έχει τη λύτρωση που η ποιήτρια περιμένει μέσα από τα θαυματουργά στοιχεία της φύσης, να έρθει:
«Φύσα τρελό αγέρι / ξέσπασε στα βουνά / στις θάλασσες / στον ουρανό / αυτά που κραυγάζουν στην ψυχή μου/… και ξανά χάρισέ μου / τον παλιό μου εαυτό».(Φύσα τρελό αγέρι)
Υπαρξιακή κατάθεση από εσωτερικές και εξωτερικές εμπειρίες, σκηνές του βίου , μικρές καθημερινές στιγμές, πάθη και απώλειες, άλλοτε στοχασμοί κι άλλοτε σπαράγματα του σουρεαλιστικού έργου της ζωής τη στοιχειώνουν για να πει:
«Το παιχνίδι που ονομάζεται Ζωή / είναι σαν τριβόλι /ένα φυτό/ που τυλίγει όλο σου το είναι / κι εσύ / προσπαθώντας να γλιτώσεις /νοιώθεις να καρφώνονται / τα νύχια του στο κορμί σου».(Ζωή)
Για τη Νιλκιούν ο κόσμος κι η ζωή είναι ένα παιχνίδι όπου ο άνθρωπος, προσπαθώντας να κερδίσει , περιπλανιέται και διαψεύδεται. Γιατί:
«Στη ζωή όλα σ’εγκαταλείπουν». Η ζωή «…σαν τέκνο της πόρνης…», μια «…περίοδος μετανανάστευσης», «Από τα καλοκαίρια / τους χειμώνες /τους αιματηρούς χειμώνες /… από την ψυχή / το σώμα / την κομματιασμένη καρδιά».
«Η περίοδος είναι περίοδος μετανάστευσης», μεταφορικά και πραγματικά. Η ψυχή
μεταναστεύει αλλού. Εκεί όπου η σκέψη έχει τη δική της ελευθερία. Την πονάει ο θάνατος, οι αιματηροί πόλεμοι, οι αιματηροί αιώνες, το άδικο, ο παράξενος κόσμος με την αγριότητά του.(Τι παράξενος κόσμος)
«Μια μέρα όλα σ’ εγκαταλείπουν», άλλα μοιραία, άλλα ύπουλα, και μόνο η συνείδηση η μυστική που όλα τα καταγράφει, δεν σ’ εγκαταλείπει ποτέ, για να σου θυμίζει ξαφνικά κι απρόσμενα όλα όσα έχεις χάσει και γιατί μόνο η σκιά του χθες πλάθει το εγώ σου. « Το χθες / αν και για κάποιους θεωρείται μόνο/ συντρίμμια…/είναι το πολυτιμότερο/ για την ύπαρξη του σήμερα» γράφει.(Η διαφορά του χθες από το σήμερα).
Με απλά, λιτά, διαυγή νοήματα, η Νιλγκιούν Τουρσέν Ογλού αφηγείται και προτρέπει.Ορθώνει μπροστά μας με λέξεις και στοχασμούς το παιχνίδι της ζωής, του φθονερού χρόνου, της ανθρώπινης μοναξιάς, της αγάπης, της απόγνωσης και του πόνου, της απώλειας, της μεγάλης εκείνης απώλειας που καταβυθίζει τον άνθρωπο και παράλληλα τον ξαναγεννά για να ονειρευτεί κόσμους ιδανικούς και ειρηνικούς:
«Παραδείγματος χάριν / θα είσαι στη γη / και θα χαράσσεις ένα- ένα τα άστρα / στη δική σου τροχιά/ Ύστερα / εισχωρώντας στα καμένα δάση / με ένα μόνο άγγιγμα / θα χαρίσεις τη ζωή / μέσα από τις στάχτες».(Αν είναι να κάνεις όνειρα, θα κάνεις μεγάλα όνειρα)
Η ποίηση και τα φτερά της πάνω από μικρά και ασήμαντα πράγματα ξεγελάει την πραγματικότητα, παίζει το δικό της παιχνίδι, νικώντας κάθε μηδενισμό:
«Εσύ! / Ναι εσύ / με τα σπόρια στα χέρια / που πηγαίνεις στην κοιλάδα, / προς τι αυτή η βιασύνη; / Δεν βλέπεις / ο τόπος έχει γίνει καταπράσινος / όλα έχουν βρει ζωή». (Ε!)
Καλή ποιητική πορεία Νιλγκιούν Τουρσέν Ογλού, κι αν είναι να κάνεις όνειρα, να κάνεις μεγάλα όνειρα!
*Η Νιλγκιούν Τουρσέν Ογλού είναι τελειόφοιτος του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ και ερευνήτρια της πομακικής γλώσσας και κουλτούρας.
Ελένη Δημητριάδου Εφραιμίδου
Ξάνθη 11/2/ 2020
