«Γιορτές, διατροφή, γιατροί και φάρμακα»
«Η ιατρική επιστήμη είναι η μίμηση της φύσεως». Ιπποκράτης
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, έφεραν στο νου μου την πλούσια και πολυποίκιλη διατροφή των ανθρώπων τις ημέρες αυτές και την σχετική ρήση του «πατέρα» της ιατρικής Ιπποκράτη:
« Η τροφή σου είναι το φάρμακό1 σου και για φάρμακό σου να έχεις την τροφή σου».
Δηλαδή η κάθε ουσία που προσλαμβάνεται από τον άνθρωπο για την θρέψη, την συντήρηση και την αύξησή του. Ο τρόπος του ευζείν
. Ειδικότερα εννοεί να κάνεις υγιεινή διατροφή, όπως καθορίζεται από διατροφολόγους και να διαφοροποιείς την δίαιτά σου, σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σου, για κάθε πεπτική διαταραχή ή εν γένει σωματική και ψυχική ασθένεια. Όταν η διατροφή σου γίνεται το φάρμακό σου, τότε δεν χρειάζεται να καταφεύγεις σ’ εργοστασιακά, μη φυσικά φάρμακα που γρήγορα ίσως θα λύσουν προσωρινά το πρόβλημά σου αλλά ενδεχομένως θα βλάψουν, άλλα όργανα του σώματός σου. Το ίδιο εφαρμόζεται από τους ιατρούς και για άλλες ασθένειες , πριν χορηγήσουν εργοστασιακά φάρμακα ή συνδυάζουν την διατροφή και τα φάρμακα για παθήσεις όπως η υπερχολεστεριναιμία, υπερουρικαιμία, σακχαρώδη διαβήτη κ. λ. π.
Δύο τύποι ιατρών κυριαρχούν:
α) Οι παραδοσιακοί –«συντηρητικοί» ιατροί ενεργούν σύμφωνα με την ιπποκρατική σκέψη, αποφεύγοντας όσο το δυνατόν την χρήση εργοστασιακών χημικών φαρμάκων.
β) Οι μοντέρνοι «προοδευτικοί» ιατροί, οι κομπιουτερικοί, που έχουν ενσωματώσει την χρήση Η/Υ στην εργασία τους και χορηγούν αμέσως το εργοστασιακό φάρμακο, που τους υποδεικνύει η τυποποιημένη φόρμα του κομπιούτερ τους .
Εν κατακλείδι ένας αρμονικός συγκερασμός των δύο παραπάνω ιατρικών λειτουργιών, θα αποτελούσε την ιδανική περίπτωση, δηλαδή ιατρούς για σωστότερη διάγνωση και θεραπεία. Μια ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και τον εκσυγχρονισμό , στο χθες και το σήμερα.
Εφαρμόζοντας μόνο την πρώτη μέθοδο, της Ιπποκρατικής σκέψης , χάνεις από την πρόοδο της διάγνωσης και της θεραπείας. Από την εφαρμογή της κομπιουτερικής μεθόδου, απομακρύνεσαι από τον παράγοντα άνθρωπο, που είναι το κυρίαρχο μέλημα ενός ιπποκρατικού ιατρού προς τον συνάνθρωπό του.
Σχετικά με την διατροφή, πιθανώς να έγραψε ο Ιπποκράτης στα Άβδηρα το σύγγραμμά του «περί αέρων, υδάτων, τόπων», όταν τον κάλεσαν οι Αβδηρίτες να θεραπεύσει τον «άρρωστο» Δημόκριτο2.Γρήγορα διέγνωσε ότι πάσχουν και οι δύο από την ίδια ασθένεια . το πάθος τους δηλαδή για την έρευνα του ανθρώπου και της ψυχής του. Συνεργάστηκαν για πολλά χρόνια στα Άβδηρα και στο παραπάνω έργο του περιγράφει τις επιδράσεις των φυσικών παραγόντων (άνεμος, νερό, έδαφος, ακτινοβολία, διατροφή), του κάθε τόπου στους κατοίκους του, καθώς και την διαμόρφωση της ψυχοσωματικής τους κατάστασης και τις ασθένειές τους.
Κατά την άποψή μας, στα Άβδηρα υπήρχε Ασκληπιείο, το οποίο κάποτε θ’ ανακαλύψουν οι αρχαιολόγοι.
Τέλος για μια καλή υγεία, τα καλύτερα όπλα είναι οι ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες , σε συνδυασμό πάντα με την κατάλληλη πνευματική και σωματική άσκηση.
Ως γιατρός με προέχουσα την ιπποκρατική σκέψη και θαυμαστής της βοτανικής (Διοσκουρίδη), κατηγορήθηκα παλαιότερα, ότι δεν συνταγογραφώ εργοστασιακά – χημικά φάρμακα, διότι δεν τα γνωρίζω. Έτσι ενημέρωνα εγγράφως τους ασθενείς μου, στην αίθουσα αναμονής :
«Να σαι προετοιμασμένος, για την περίπτωση να φύγεις
από το ιατρείο μου με άδεια χέρια.
Μπορεί να μη σου δώσω συνταγή για φάρμακα….
Η συμβουλή μου και μόνο μπορεί να είναι αυτό που χρειάζεται.
Να σαι σίγουρος πως αν πραγματικά πρέπει να έχεις μια συνταγή θα την πάρεις.(1963-65).
ΔΡ ΙΩΑΝΝΗΣ Α.ΑΓΚΟΡΤΖΑΣ
1.Τα φάρμακα του Ιπποκράτη ήταν κυρίως τρία , πέραν των δηλητηρίων, ο οίνος, το έλαιον και τα βότανα. Σήμερα όταν μιλάμε για φάρμακα εννοούμε χημικές ουσίες, που ανακαλύπτονται στα εργαστήρια και παρασκευάζονται στα εργοστάσια.
2.Ο Δημόκριτος ήταν και ιατροφιλόσοφος, ίσως ο πρώτος ανατόμος, Αφού ανατομώντας τα εντόσθια στα διάφορα «σφάγια» ζώα έψαχνε να βρει την θέση της ψυχής. Πίστευε ότι εφόσον την εύρισκε στα ζώα, θα την εντόπιζε και στους ανθρώπους.. Αξιόλογες είναι και οι αναφορές του περί ψυχής .
3.Διοσκουρίδης: Περιώνυμος ιατρός εξ ‘ Αναζαρβού της Κιλικίας, ζήσας επί των χρόνων του Νέρωνος. Σώζονται ιατρικά βιβλία του μέχρι και σήμερα, όπως το περίφημο «Περί ιατρικής ύλης». Ένα πιστό αντίγραφο αυτού, το οποίο έχω και στην κατοχή μου, από το Μουσείο της Νάπολης., αναφέρεται στη βοτανική θεραπεία, με έγχρωμες εικόνες φυτών, προβάλλοντας τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Κατά καιρούς το αναψηλαφώ, καλλιεργώντας τ’ αρχαία ελληνικά μου και παράλληλα θαυμάζω την ιατρική του προσωπικότητα.
