ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Ο ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗΣ

Ο Αριστοτέλης, γιός του Νικομάχου, που ήταν γιατρός του βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα και της Φαιστίδος, γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής το 384 π.Χ.. Ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο κυριότερος βιογράφος του, αναφέρει ότι ¨υπήρξε εις το έπακρον πολυμερής. Ησχολήθη με όλους τους χώρους του επιστητού¨.

Ο Αριστοτέλης, γιός του Νικομάχου, που ήταν γιατρός του βασιλιά της Μακεδονίας Αμύντα και της Φαιστίδος, γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής το 384 π.Χ.. Ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο κυριότερος βιογράφος του, αναφέρει ότι ¨υπήρξε εις το έπακρον πολυμερής. Ησχολήθη με όλους τους χώρους του επιστητού¨.

            Φοίτησε για μια εικοσαετία στην Ακαδημία του Πλάτωνα (από το 367 π.Χ. που ήταν δεκαεπτά ετών) και επειδή δεν έγινε ¨Σχολάρχης¨ του Πλατωνικού Ιδρύματος μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, έφυγε από την Αθήνα για την Μικρά Ασία μαζί με τον συμφοιτητή του Ξενοκράτη. Ένας από τους λόγους της φυγής του ήταν η διαμάχη και η ένταση στις σχέσεις των μελών της ¨Ακαδήμειας¨, με την εκλογή του Σπευσίππου, ανεψιού του Πλάτωνα, ως νέου ηγέτη της ¨Ακαδήμειας¨.

            Αργότερα, ύστερα από πρόσκληση του Θεόφραστου, μετέβη στο νησί της Λέσβου, λίγο πριν τον μαρτυρικό θάνατο του Ερμεία, ο οποίος συνελήφθη από τους Πέρσες. Η Πυθειάδα, ανεψιά του Ερμεία, υπήρξε σύζυγος του Αριστοτέλη, με την οποία απέκτησε μια κόρη την Φαιστίδα κι’ ένα γιό τον Νικόμαχο.

            Το 343 π.Χ. , ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου, επέστρεψε στην Μακεδονία και έγινε δάσκαλος του νεαρού Αλέξανδρου, διαδόχου του Φιλίππου στο Μακεδονικό Κράτος.

            Ο Αριστοτέλης δίδασκε παράλληλα και σε άλλους νέους ηλικίας 14 ετών στην σχολή της Μίελας, μια τοποθεσία στις βόρειες υπώρειες του Βερμίου.

            Το 336 π.Χ. δολοφονήθηκε ο Φίλιππος και ο Αριστοτέλης εγκαταστάθηκε στο Λύκειο, σ’ ένα δημόσιο γυμναστήριο κοντά στον ναό του Λυκείου Απόλλωνα, έξω από τα τείχη της Αθήνας και ίδρυσε εκεί την Σχολή του. Στην Ακαδημία του Πλάτωνα όπου τον διαδέχθηκε μετά τον θάνατό του ο ανεψιός του Σπεύσιππος, Σχολάρχης ήταν ο συμφοιτητής του Αριστοτέλη Ξενοκράτης.

            Η Σχολή του Αριστοτέλη (το Λύκειο) ονομάσθηκε ¨Περιπατητική¨ γιατί κατά την Αριστοτελική πρακτική, ένα σημαντικό τμήμα της φιλοσοφικής διδασκαλίας ολοκληρωνόταν κατά την διάρκεια περιπάτων. Ο Αριστοτέλης διηύθυνε την Σχολή για δώδεκα χρόνια μέχρι το 323 π.Χ. (το έτος θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου) και έκρινε καλό να φύγει από την Αθήνα γιατί δυστυχώς κατηγορήθηκε από τους Αθηναίους για ασέβεια στους θεούς. Στην συνείδηση των Αθηναίων ο ¨μέτοικος¨ Αριστοτέλης (δίχως πολιτικά δικαιώματα) εθεωρείτο Μακεδών και φίλος των Βασιλέων της Μακεδονίας, οι οποίοι ήταν θανάσιμοι αντίπαλοί τους. Ο φιλόσοφος βρέθηκε αντιμέτωπος με τις απειλές του αντιμακεδονικού κόμματος με την κατηγορία της ασέβειας, με το πρόσχημα ‘ότι έγραψε ποίημα, με την μορφή παιάνα, που τιμούσε τον Ερμεία. Ο Ερμείας ήταν με το μέρος του Φιλίππου και είχε φοιτήσει στην Ακαδήμεια. Το ποίημα που αφιέρωσε ο Αριστοτέλης έλεγε: «Για να κερδίσει την ύψιστη τιμή πέθανε ο Ερμείας σαν τους μεγάλους ήρωες του μύθου. Αιώνια μένει στο τραγούδι η μνήμη του φιλόξενου άνδρα και του έντιμου φίλου». Τέτοιος παιάνας όμως άρμοζε σε θεούς και η κατηγορία άρα ήταν εύκολη : Ο Αριστοτέλης εξισώνει με τους Θεούς τον Ερμεία, άρα είναι ασεβής!

            Ο φιλόσοφος υποχρεώθηκε να αυτοεξορισθεί στην Χαλκίδα, όπου και πέθανε τον επόμενο χρόνο, το καλοκαίρι του 322, σε ηλικία μόλις 62 ετών. Η τέφρα του μεταφέρθηκε στα Στάγειρα με τιμές.

            Ο Αριστοτέλης, ο μεγάλος αυτός σοφός της ανθρωπότητος, συνδέεται με τον Μέγα Αλέξανδρο, όχι μόνο γιατί καταγόταν από την Μακεδονία όπως ο μεγάλος Στρατηλάτης και εκπολιτιστής, αλλά γιατί υπήρξε χρόνια δάσκαλός του.

            Παρεκάλεσε ο δάσκαλος (Αριστοτέλης) τον μαθητή (Αλέξανδρο) να ανοικοδομήσει την γενέτειρά του τα Στάγειρα, τα οποία ο βασιλιάς Φίλιππος είχε καταστρέψει στο παρελθόν.

            Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για τα μαθήματα που ο Αριστοτέλης δίδαξε στον έφηβο Αλέξανδρο. Οι μελετηταί όμως συμφωνούν ότι ο Αριστοτέλης φρόντισε να μεταδώσει στον διάδοχο του Μακεδονικού θρόνου το πανελλήνιο πνεύμα. Μετέδωσε όλες τις εμπειρίες που απέκτησε ο φιλόσοφος Αριστοτέλης από την φοίτησή του στην Ακαδημία του Πλάτωνα αλλά και τις γνώσεις από τις διδασκαλίες και μελέτες του ίδιου στην λογική, ρητορική, μεταφυσική, φυσική. Η εκπαίδευση του Αλέξανδρου ήταν ¨ολιστική¨ (πνεύμα, ψυχή και σώμα), μέθοδος παιδείας του Πλάτωνα για τους Στρατηγούς ¨Φύλακες¨ , ο οποίος διακήρυττε ότι : «Οι Στρατηγοί – Φύλακες πρέπει να είναι ικανοί εφενός να διεξάγουν επιτυχώς τις πολεμικές επιχειρήσεις, αλλά και τις διπλωματικές συμφωνίες με τις άλλες πόλεις».

            Ο Μέγας Αλέξανδρος, που δόξασε την Ελλάδα φθάνοντας στα πέρατα του κόσμου και εκπολιτίζοντας τους βαρβάρους, είχε πίσω του ένα μεγάλο Μακεδόνα φιλόσοφο τον Αριστοτέλη και διεκήρυττε : «Στους γονείς μου οφείλω το ζήν και στον διδάσκαλό μου το εύ ζήν»

            Δεν σώθηκαν όλα τα έργα του Αριστοτέλη, αντίθετα από ότι έγινε με τα έργα του Πλάτωνα, με βεβαιότητα όμως γνήσια έργα του Σταγειρίτη είναι : Το όργανον, Περί ψυχής, Προτρεπτικός, Περί Φιλοσοφίας, Φυσικά, Μετά τα φυσικά, Περί ουρανού, Περί γενέσεως, Περί ζώων κινήσεως, Ηθικά, Νικομάχεια, Ηθική Ευδήμεια, Πολιτικά, Ρητορική, Περί ποιητικής, Αθηναίων Πολιτεία, Διάλογοι.

            Δίκαια λοιπόν το 2016 είναι τιμητικά αφιερωμένο διεθνώς στον φιλόσοφο πανεπιστήμονα για τα 2400 χρόνια από την γέννησή του.

 

Ένα από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια παγκοσμίως το ΜΙΤ της Αμερικής, με ένα μεγάλο πρόγραμμα το ¨Πάνθεον¨ επεδίωξε να αναδείξει την κορυφαία δεκάδα των στοχαστών και επιστημόνων, οι οποίοι στην παγκόσμια ιστορία (6.000 χρόνων) συνετέλεσαν στην ανάπτυξη του στοχασμού και την πρόοδο του ανθρώπου. Ο Αριστοτέλης αναδείχθηκε πρώτος και στη δεκάδα οι έξι είναι Έλληνες (Πλάτων, Σωκράτης, Μ. Αλέξανδρος, Όμηρος, Πυθαγόρας).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Άντγος ε.α.

Νικόλαος Φωτιάδης

Επίτιμος Υδκτής Δ΄ΣΣ

 

Σχετικά Άρθρα

Back to top button