ΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

  «..θα περάσουν χειμώνες, θα περάσουν καλοκαίρια και της μνημοσύνης το δάκρυ, θα σταλάζει θερμό και αστείρευτο πάνω στους τάφους των χαμένων πατρίδων και μεις θα μαζευόμαστε συχνά και σαν Εστιάδες παρθένες, θα ανασκαλίζουμε την ιερά φωτιά των περασμένων για να μη σβήσει ποτέ και να μεταδοθεί στις ερχόμενες γενεές», γράφει ο αείμνηστος λαογράφος Σολωμονίδης.

  «..θα περάσουν χειμώνες, θα περάσουν καλοκαίρια και της μνημοσύνης το δάκρυ, θα σταλάζει θερμό και αστείρευτο πάνω στους τάφους των χαμένων πατρίδων και μεις θα μαζευόμαστε συχνά και σαν Εστιάδες παρθένες, θα ανασκαλίζουμε την ιερά φωτιά των περασμένων για να μη σβήσει ποτέ και να μεταδοθεί στις ερχόμενες γενεές», γράφει ο αείμνηστος λαογράφος Σολωμονίδης.

  Να μη σβήσει ποτέ η τρισχιλιόχρονη ιστορία και πορεία του Ελληνισμού εκεί στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας αλλά και στην ενδοχώρα,.  Υπήρξε κάποτε ένας αλησμόνητος Πόντος όπου άκμαζε και ανθούσε μια κοινωνία αιώνων που διατήρησε μέσα στο αγριότερο και σκληρότερο περιβάλλον, χαλύβδινη την Ελληνική ψυχή, αλώβητη την πίστη και ασάλευτη την αγάπη προς την ελληνική πατρίδα.

   Γνωστά τα γεγονότα του αφανισμού των Χριστιανικών πληθυσμών στην Τουρκία. Η άνοδος των Νεοτούρκων στην εξουσία, το 1908, είναι η απαρχή της τελικής φάσης εξόντωσης τους μέσα από το απάνθρωπο φαινόμενο των Γενοκτονιών που χαρακτήριζε την πολιτική των εκάστοτε οθωμανικών και μετέπειτα νεοτουρκικών κυβερνήσεων.

  “Θα σας κόψουμε τα κεφάλια, θα σας εξαφανίσουμε. Ή εμείς θα επιζήσουμε ή εσείς” δήλωνε ο Τούρκος πρωθυπουργός Σεφκέτ πασάς, τον Ιούλιο του 1909, στον μεγάλο πατριάρχη του Γένους, Ιωακείμ τον Γ’.

   Αρμένιοι, Ασσύριοι, Έλληνες αποτελούν φραγμό, εμπόδιο στα σχέδιά των Γερμανών για οικονομική διείσδυση στην Ανατολή και «συμβουλεύουν» του Οθωμανούς.

  “Η Τουρκία δεν έχει ουδεμίαν ασφάλειαν ούτε δύναται να οργανωθεί ελευθέρως εις το μέλλον, λόγω της παρουσίας των Ελλήνων”, υποστηρίζει ο Γερμανός Λίμαν φον Σάντερς.

   Εφευρίσκονται νέοι τρόποι εξόντωσης για να μην προκληθεί ο «πολιτισμένος» κόσμος.

  Τι φρίκη Θεέ μου. Φωτιές, λεηλασίες, σκοτωμοί, τα διαβόητα “Αμελέ Ταμπουρού”, τα τάγματα απάνθρωπής αναγκαστικής εργασίας για τους νέους και τους άνδρες.

  Ατέλειωτες πορείες  «λευκού θανάτου» για τους γέροντες και τα γυναικόπαιδα, στο κρύο και στην παγωνιά, σχεδόν γυμνοί,  κάτω από βροχή αλλά και την τρομερή ζέστη του καλοκαιριάτικου ήλιου, χωρίς νερό και τροφή.

  Δικαστήρια παρωδίες στήνονται για να δικαστούν και να καταλήξουν στην κρεμάλα, με συνοπτικές διαδικασίες, η θρησκευτική, πολιτική και πνευματική ηγεσία της Αμισού, της Πάφρας, αλλά και άλλων περιοχών.

  Κακουχίες, σκοτωμοί,  βιασμοί ήταν το αποκορύφωμα της θηριωδίας που κράτησε χρόνια «Αισθάνομαι καταισχύνη γιατί ανήκω στο ανθρώπινο γένος» έγραφε ο τότε Πρόξενος των Ηνωμένων Πολιτειών στη Σμύρνη κ. Χόρτον υποβάλλοντας την παραίτησή του.

   Οι κραυγές των αθώων θυμάτων φτάνουν παντού. Στην Ελλάδα, στην Ευρώπη αλλά και στην μακρινή Αμερική. Στους Έλληνες της διασποράς. Ακόμα και μέσα στην ίδια την Τουρκία. Μάταιες οι φωνές διαμαρτυρίας και οι διεθνείς αντιδράσεις.

  Στις 8 Απριλίου 1921, ο βουλευτής Κ. Φίλανδρος μιλώντας στην ελληνική Βουλή για την Γενοκτονία αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: “Αι γραίαι και οι γέροντες διεσκορπίζοντο τότε εις τας ερήμους, όπου γυμνοί, άστεγοι και νήστεις σωρηδόν απέθνησκον. Αλλά και οσάκις την μακράν πεζοπορίαν διεδέχετο η διά του σιδηροδρόμου μεταβίβασις των ειλώτων, εξετυλίσσοντο σκηναί φρικτοτέρας τραγωδίας. Εσταμάτα το τραίνον μέσα εις την έρημον, διά να ριφθώσιν απροστάτευτα τα δυστυχή εκείνα πλάσματα εις την διάκρισιν των αγρίων θηρίων και των ανθρωπόμορφων θηρίων. Δυστυχής μητέρα, εστoιβαγμένη μετ’ άλλων γυναικών εντός σκευοφόρου βαγονίου, βλέπουσα κινδυνεύον το τέκνο της από ασφυξίαν, ετόλμησε να ζητήσει βοήθεια. Παρευθύς Τούρκος χωροφύλαξ αρπάσας από την αγκάλην της μητρός το τέκνον της το εξεσφενδόνισεν εκ του παραθύρου εις το κενόν, ενώ το τραίνο εξηκολούθει τρέχον εις την απέραντην έρημον! Άλλαι μητέρες ευρέθησαν παγωμέναι εις τα χιονισμένα όρη με τα δυστυχή μικρά των κρεμασμένα από ξηρούς μαστούς!…”.

  Αδιάσειστα τα αποδεικτικά στοιχεία δεν αφήνουν κανένα περιθώριο παρερμηνείας η αμφισβήτησης ότι η πατρώα γη, που φιλοξένησε έναν πολιτισμό χιλιετιών, έγινε θέατρο μιας θηριωδίας που υπηρετούσε τα επεκτατικά σχέδια του Κεμάλ, και την επιδίωξή του να εξολοθρεύσει τις αλλότριες εθνικές ή θρησκευτικές μειονότητες.

  Στις  24η Απριλίου 1922 στο εθνικό μνημόσυνο που έγινε στο Ναό του Αγίου Νικολάου Κων/πόλεως υπέρ των σφαγιασθέντων Ποντίων, ο αείμνηστος Υπουργός Λεωνίδας Ιασωνίδης σε μνημειώδη και ιστορικό λόγο που εκφώνησε, είπε μεταξύ άλλων τα εξής: «Μελανίστιος εκ πένθους η Αργώ παραπλέει τας ακτάς του Ευξείνου, ο δε Ιάσων στηρίζων περίλυπος την κεφαλήν επί του πηδαλίου χύνει δάκρυ θολερόν.

 Την πατρίδα του βλέπων πυρπολούμενη, τους άνδρας εξοριζομένους, τα δε γυναικόπαιδα θνήσκονται εκ πείνης, εγκαταλείπει Σινώπην την πατρίδα του ο Διογένης ο Κυνικός και πρόσφυξ γενόμενος, κυλίει τήδε κακείθεν τον πίθον της προσφυγικότητος του κρατών δε φανόν ανά χείρας ζητεί τον άνθρωπον, όστις θα σώσει την γενέτειρα του.

  Θρήνος και οδυρμός ηκούσθη εν Πάφρα, Κερασούντι, Αμισό και Σάντα και πανταχού. Σκότος βαθύ και λαίλαψ αιμοχαρούς τυραννίας ενέσκηψε εις τον ορίζοντα του Ελληνικού Πόντου.

 Δεν αναπέμπονται πλέον δεήσεις προς τον Θεόν της Χριστιανοσύνης, ο ήχος των κωδώνων δεν αντιλάλει εις τους αιθέρας, σίγησεν η ελληνική φωνή του Ευαγγελίου, δεν κελαηδούν τα πτηνά, δεν ανθεί η φύσις, εφέτος δεν έχομεν Μάιον, δεν έχομεν άνοιξιν, ήδη το παν από άκρου εις άκρον πενθεί, διότι ο Πόντος απέθανεν, ο Πόντος εσταυρώθη, τετέλεσται».

  Αντών πασάς (Χατζηελευθερίου Αντώνης), Ιστίλ Αγάς (Στυλιανός Κοσμίδης), Κισά Μπατσάκ (Κυριάκος Παπαδόπουλος), Πίτς Βασίλ (Βασίλειος Τσαουσίδης), Βασίλ Ουστά (Βασίλειος Ανθόπουλος),  Πελαγία Εξούζογλου, Καπετάν Ευκλείδης (Κουρτίδης Ευκλείδης),  Κοτζά Αναστάς (Παπαδόπουλος Αναστάσιος)και άλλοι πολλοί.  Ονόματα ηρώων, απόντα από τα βιβλία της Ιστορίας μας, άγνωστα στους περισσότερους.

  Άνθρωποι απλοί, κυρίως αγρότες και κτηνοτρόφοι, που αντιστάθηκαν στην τουρκική βία, ενέπνευσαν και ηγήθηκαν χιλιάδων αφοσιωμένων μαχητών στο Αντάρτικο του Πόντου  και έσωσαν δεκάδες χιλιάδες αμάχους.

     Κι όταν ήλθε το τέλος οι ελληνικοί πληθυσμοί πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς. 

 «Γέργον, μ ανασπάλτσ να τσουπώνσ την πόρτα!» . Η καημένη γιαγιά φεύγοντας πίστευε πως γρήγορα θα επέστρεφε και ζητούσε από τον παππού να μην ξεχάσει να ασφαλίσει το σπίτι. Μια ζωή άφηνε πίσω της. Φοβόταν μην της την κλέψου.

   Τραγωδία ανείπωτη. Αναρίθμητο πλήθος ανθρώπων ξεσηκώθηκε από τις αιώνιες εστίες του, εγκαταλείποντας περιουσίες, σχολεία, εκκλησίες, τους τάφους των πατέρων τους. Με ματωμένη ψυχή έφευγαν στη μητέρα Ελλάδα, έφευγαν για να σωθούν από τον εξευτελισμό, τη βαρβαρότητα, τη σφαγή. Ήταν η πιο μεγάλη εθνική συμφορά.

  Ανάστησαν χωριά και πόλεις. Μεγάλωσαν τα παιδιά και οι χαρές γέμισαν τα σπίτια. Άνθισαν τα βλαστάρια της και πλούσια και ευλογημένα πλημμύρισαν την Ελλάδα.

   Και κάθε Κυριακή, ξεχνώντας το μόχθο και τα δάκρυα της εβδομάδας, έβαζαν τις φορεσιές της Πατρίδας και πιάνονταν στο χορό. Η λύρα άναβε φωτιές και τα τραγούδια έδιναν και έπαιρναν. Τραγούδια για τον ξεριζωμό, για την αγάπη, το θάνατο, τη ζωή. Νοσταλγικά τραγούδια για την πατρίδα, « Ο νούς ι’μ επέμνες εκές κι αδά εν τω κορμόπο μ’»..

 Γιατί:«Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι

           στοιχειό είναι και με προσκαλεί, ψυχή και με προσμένει.»όπως γράφει ο Κωστής Παλαμάς.

 

  Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αυταπόδεικτη ιστορική αλήθεια. Κανείς δεν μπορεί να διαγράψει ή να ξαναγράψει την ιστορία. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τις φωνές των νεκρών. Κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει το δικαίωμα στη μνήμη.

  Η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών αποφαίνεται:” Είναι πεποίθηση της Διεθνούς Ένωσης Μελετητών των Γενοκτονιών ότι η Οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της αυτοκρατορίας μεταξύ 1914 και 1923 αποτέλεσε γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων, Ασσυρίων, Ποντίων και των Ελλήνων της Ανατολίας”
  Όλοι πλέον μιλούν για το μαζικό έγκλημα που στοίχισε τη ζωή στους ανθρώπους μας και τους συνανθρώπους μας, όλοι αναφέρονται στην αναγκαιότητα αναγνώρισης της Γενοκτονίας.

 Αποφασισμένοι, σοβαροί, ανιδιοτελείς και συνεπείς άνθρωποι, εδώ και καιρό, από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, μέχρι την Αυστραλία, την Γερμανία, τη Σουηδία , την Αρμενία , από όλον τον κόσμο, δρουν και αγωνίζονται, γνωρίζοντας ότι θα έρθει η Ανάσταση.

  Γνωρίζουμε όλοι ότι η διεθνής κοινότητα είναι έτοιμη να ακούσει, είναι έτοιμη να μιλήσει, είναι έτοιμη να αναγνωρίσει.  Μένει σε όλους μας, να συνεχίσουμε με την ίδια αγωνιστικότητα και επιμονή τον νικηφόρο αγώνα της αλήθειας.

   Το οφείλουμε σ αυτούς που δεν γέλασαν ποτέ.

   Ο Χασάν Τζεμάλ  εγγονός του Τζεμάλ Πασσα ενός από την τριανδρία που ηγήθηκε της επανάστασης των Νεοτούρκων, είπε: «Μια μέρα  θα ξαναβρούμε τη χαμένη ιστορία, θα τη θυμηθούμε τότε με πόνο, όχι με μίσος. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ειρήνη , για τη δημοκρατία. Δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη όσο σκεπάζεται η αλήθεια. Για να νικηθεί το κακό πρέπει  να μιλήσουμε γι αυτό και να το αναγνωρίσουμε.»

  Σήμερα, αυτήν την αποφράδα μέρα για τον Ποντιακό Ελληνισμό τιμούμε την μνήμη, δίνουμε την υπόσχεση του χρέους απέναντι στις μυριάδες των Χριστιανών και των Ελλήνων που χάθηκαν άδικα στον Πόντο -πολλοί από τους οποίους έμειναν άταφοι- και εκείνων που πήραν το δρόμο της προσφυγιάς και ενώνουμε τις φωνές μας στις φωνές όλων εκείνων που αγωνίζονται τον νικηφόρο αγώνα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας.

 Και δεν υπάρχει καλλίτερος τρόπος από το να διαβάσουμε την «προσευχή προς τον Πόντο» που ο μεγάλος Πόντιος Λεωνίδας Ιασωνίδης ανέγνωσε σε ομιλία του στις 5 Μαΐου του 1946.

   «Συ πρώτος ενωτίσθης την κραυγήν και την οιμωγήν του Προμηθέως και προς την Κιβωτόν του Νώε από Σου εκομίσθη ο κλάδος της ελαίας.

     Συ έσχες τον Θησέα γαμπρόν επι θυγατρί και εγγονόν τον Ιππόλυτον. Σαι θυγατέρες αι Αμαζόνες, επολέμησαν υπό την Ακρόπολιν, Σού τέκνα ώκησαν εν Κερκύρα.

    Συ εις Κόρινθον έδωκας ηγεμονίδα. Συ έσχες  απόγονον τον Οδυσσέα και συγγενή την Ασπασίαν του Περικλέους.

    Προς Σε εστράφη η πρώτη εξερευνητική επιστημονική αποστολή, η Αργοναυτική, και ο πλούτος Σου εγένετο κυρία του Τρωϊκού πολέμου αφορμή.

   Συ και ιδία η Τραπεζούς  ζυγόν Περσικόν δεν εγνώρισας. Συ εν των συνόλω Σλαβικάς επιδρομάς δεν εδοκίμασας.

   Από των ορέων Σου μυριόστομος ηκούσθη η προς «θάλατταν» κραυγή και επί των βουνών Σου η «Φιλοκαλεία»  εφιλοτεχνήθη.

   Αι σημαίαι  Σου ελάμπρυναν τας Ακροπόλεις Αθηνών και Θεσσαλονίκης και δύο Ηπείρων και τριών θαλασσών Συ κυρίαρχος υπήρξας.

   Αι πόλεις Σου έχουσιν αναδόχους μητροπόλεις και προμήτορας τα Αθήνας και την Κρήτην.

   Βασιλέων εγένου καθέδρα επί 300 περίπου έτη πριν ο Χριστός κατέλθη επι την γήν και Αυτοκρατόρων επί 260 έτη υπήρξας επικράτεια ότε οι Λατίνοι επέδραμον την Βασιλίδα πόλιν.

   Του Βυζαντίου Θέμα περισπούδαστον Συ εγένου. Κατά Περσών δια Τραπεζούντος και Ριζαίοθ Συ υπήρξας  διάβασις  ιστορική.

  Ελάμπρυνας δια των τέκνων Σου Θρόνους Πατριαρχικούς,  κατά βαρβάρων ασπίς εγένου και προφυλακή και Ακριτών Συ υπήρξας διάσημος κουροτρόφος.

  Επί μακρούς αιώνας δουλείας Συ φάρος εγένου και ξένων χωρών ιστορήθης αναγεννητής και φωτιστής.

   Ημιλλήθης προς το Βυζάντιον και κατετάραξας την Ρώμην.

   Τας παραδόσεις τας  εθνικάς  ετήρησας, την Πίστιν του Χριστού εκράτυνας και υπέρ αμφοτέρων τούτων Σταυρώ  Σεαυτόν ανυψώσας και μάρτυς εγένου και εις το  Εθνικόν Πάνθεον κατεσκήνωσας.

   Τα ρείθρα Σου αγιωσύνης  εγένοντο βαπτιστήρια και οι ποταμοί Σου χρησμών Δελφικών εγένοντο αντικείμενα.

    Αδροτάτης λαϊκής μούσας πάτρων εγένου και τροφός και του Ευριπίδου και του Μίλτωνος και του Φράνκ και του Ρακίνα επλούτισας το δράμα.

    Ηρώων και μαρτύρων Συ εγένου γεννήτωρ, δι ο και ύμνον Σοι αναπέμπομεν και όρκον δίδομεν  πίστεως.

   Ξηρανθήτω ημιν ο λάρυγξ, εάν επιλαθώμεθα Σου ω πάτριος Ποντία Γη.»

 

Αιωνία η μνήμη τους.

 

Σύλλογος Ποντίων Ν. Ξάνθης

Ρωμανίδης Ν. Θεόδωρος